Әлімжан Е. Абайтаудың ар жағы мен бер жағы

Құрметті оқырмандар!

Қазақ әдебиетінің көрнекті өкілі, жазушы, драматург, журналист Елен Әлімжанның шығармашылығы — халқымыздың рухани әлемінің, ұлттық болмысының айнасы. Оның қаламынан  туған көркем туындыларда адамгершілік, ізгілік, ұлттық тәрбие мен тағылым терең көрініс тапқан.

Елен ағамыз Кеңестер Одағының үш медалімен және Мәдениет министрлігінің «Мәдениет кайраткері» төсбелгісімен марапатталған. «Құрмет» орденінің, «Ерең еңбегі үшін» медалінің иeгepi, «Жамбыл облысының Құрметті азаматы», Халықаралық Алаш сыйлығының  лауреаты.

Сіздердің назарларыңызға, Елен Әлімжанның 80 жас мерейтойына орай «Абайтаудың ар жағы мен бер жағы»  портреттер, әдеби-сын мақалалар сұхбат атты кітабын ұсынамыз.

Қаламгердің қаламынан туған әр жолы — ел мен жерге деген сүйіспеншіліктің белгісі. Сондықтан  Елен Әлімжанның шығармашылығы — туған топырақтың тынысын жеткізетін  сырлы да сазды дүние.

  Әлімжан, Е. Абайтаудың ар жағы мен бер жағы [Мәтін] : портреттер, әдеби-сын мақалалар, сұхбат / Елен Әлімжан. — Алматы: Abai, 2023. — 304 б.

Белгілі жазушы Елен Әлімжанның бұл жинағына енгізілген Әулиеата өңірінен шыққан қаламгерлер туралы шығармашылық портреттер, сондай-ак әдеби-сын макалалары, сұхбаттары топтастырылған. Бұл макалалар бұрын-соңды айтылмаған тың ойларымен құнды. Мәселен, автор Абайды қазақ ақыл-ойының асқар тауы ретінде қарастырып, оның ар жағы мен бер жағы ту­ралы ой тербейді. Бауыржан Момышұлын жазушы, батыр ғана емес, Алаш арыстарының жалғасы, қоғам қайраткері ретінде қарастырады. Шерхан Мұртазаның кенді, тыңды игеру туралы кеңестік саясат салқынымен жазылған шығармаларының табысты болуы — кейіпкерлерін ата-баба рухынан қол үздірмегендігі, дәстүрлі байланыста қарастырғандығы деп біледі. Ал, Әкім Тарази прозасын қазақ әдебиетіндегі ерекше құбылыс деп дәлелдейді.

Қаламгер бұл кітапты көпшілік қауымға және жастар мен оқушылар оқуға арналған.            

Елен Әбдуатұлы Әлімжан — көрнекті жазушы, драматург, публицист, туған топырағының тағдырын  терең сезініп, әдебиет арқылы ұрпаққа өнеге қалдырған қаламгер. Ол 1945        жылы 18 маусымда Жамбыл облысы, Талас ауданының Көмекші ауылында (қазіргі Аққұм ауылында) дүниеге келген.

«Аққұм» жеті жылдық, Бостандық ауылындағы «Алғабас» орта мектебін бітірген (1961ж.), Әл-Фараби атындағы ҚҰУ-і  филология факультетінің 1968 жылғы түлегі.

Қазақ телестудиясының комментаторы (1968-70), Жамбыл облыстық  «Еңбек туы» газетінің тілшісі, бөлім меңгерушісі (1970-1976, 1999-2004), бас редакторының орынбасары (2004-2008), Қазақстан Компартиясы Жамбыл облыстық, Комитетінің нұсқаушысы (1976-1980),  «Социалистік  Қазақстан» (қазіргі «Егемен Казақстан») газетінің Жамбыл облысы бойынша меншікті тілшісі (1980-1991), телерадио компаниясының төрағасы (1991-1996), «Түркістан» газетінде бөлім меңгерушісі «Қазақ, энциклопедиясы» баспасында жетекші маман (1997-1998), «Алтын шырақ» журналының жауапты шығарушысы (2006-2008), облыстық, ішкі саясат басқармасы жанындағы акпараттық талдау орталығының бөлім меңгерушісі (2008-2015) қызметтерін атқарған. 2004-2008 жылдары «Бауыржантану» ғылыми-зерттеу орталығында қосымша қызмет атқарды.

Тұңғыш  «Ән сыры» атты әңгімесі  Қазақстан жас жазушыларының «Таңғы шық» (1964) атты жинағында жарық көрген. «Оралу» (1978), «Көріпкел» (2000), «Ақ пepiште — арманым» (2016) әңгімелер мен хикаяттар, «Тақталас» (2006), «Толық, адам туралы» (2005), «Бауыржанның пырағы» (2010), «Адамгершіліктің  ақ жолы» (2013) атты пьесалар мен публицистикалар жинағының «Анажар» (2019), «Алтын жүлге жыры» (2022) романдарының авторы.

Елен  Әлімжанның пьесалары  М.Әуезов атындағы академиялық  драма театрында және бірсыпыра  облыстық  театрларда,  халық театрларында қойылып келеді «Тақталас», «Бip қазаққа бip қатын?!…» комедиялары орыс тіліне аударылып, Жамбыл облыстық, орыс драма театрында, «Жанұран» комедиясы қырғыз тіліне аударылып, Қырғыз телерадиокорпорациясының «Учур» театрында қойылды. «Айт күні» атты әңгімесі Анкарада жарық көрген түрік  халықтары  әдебиеті антологиясының қазақ  әдебиеті томына енген. «Баймырза» атты әңгімесі де түpiк тілінде жарияланған. Жазушының «Бауыржан Момышұлы» атты драмасы осы тұлғаның 100 жылдығына арналған республикалық  драмалық  шығармалар конкурсында бipiнші орын алса (2010), «Әйелдер бip icті бастады…» атты комедиясы Мәдениет министрлігі жариялаған «Тәуелсіздік толғауы» конкурсының комедия номинациясы бойынша екінші жүлдегері (2014) болып танылды. «Ақ періште — арманым!» атты драмасы Мәдениет министрлігінің грантына ие болған.

Шығармаларында туған елге, ұлттық рұхқа, адамгершілік пен ар-ожданға деген терең көзқарас байқалады. Қаламгерлік қарымы мен азаматтық болмысы ел жадында сақталатын тұлға. Кітап көпшілік қауымға және жастар мен оқушыларға арналған.