М.Әуезов атындағы Тараз қалалық орталықтандырылған көпшілік кітапханалар жүйесінің ұйымдастыруымен ақын, ҚР Жазушылар одағының, ҚР Журналистер одағының мүшесі, ҚР Журналистер одағы сыйлығының лауреаты Ғайни Әлімбекқызының «Мен арнаймын жырымды туған жерге» атты шығармашылық кеші өтті.

     Өмірін журналистикаға арнаған шығармашылығы кеш қонақтарына кеңінен таныстырылып, ұйымдастырушылар LED экраннан Ғайни Әлімбекқызының өмірінен мәлімет беретін бейнесюжет көрсетті. Ақша бұлттар арасынан арман іздеп, қарлығаштар мекенін мәңгілік махаббат пен адал достыққа балаған бала жүректі, ер мінезді елінің ерке қызы көрермен алдында ерекше толқып, көзіне жас алды. Қиындық пен қызыққа толы ақын тағдырын арқалап жүру, адам маңдайына жазылған бақ пен сордың, ақынға кейде бақытты, кейде бақытсыз күн кешу оңай еместігінің бұл да бір белгісі шығар. Бұған «Ақын болып ғұмыр кешіру оңай деймісің, қарағым, Аузында болу бұл өзі сыздаған барлық жараның» деп келетін Төлеген ақынның жыр жолдары дәлел.

Келелі кеште ақын жырларын жаттап келген мектеп оқушылары мен суденттер көрермен қауымға өлеңнің мән-маңызын ашып жеткізе білді. Кеш барысында сөз алған Жамбыл ауданының тұрғыны, облысқа белгілі ақын, Ғайни Әлімбекқызының рухани інісі Қуаныш Ауғанбаев кеш иесінің шығармашылығы мен оның ақындық болмысы туралы танымдық пікірін білдіріп, өз өлеңдерін оқыды. Әдебиетсүйер ел аузында «Ғайни ғазал -Ғайни жыр-Ғайни ақын» аталып кеткен Әлімбекқызының әлемін әнге, жырға қоспаған ақын, сазгерлер аз емес. Әдебиеттегі әпкесі, ақын, ҚР Жазушылар одағының мүшесі Шырын Мамасерікованың сөзіне жазылған Ғайни ақынға арналған әнді облыстық кітапханалар жүйесінің кітапханашысы Жазира Базарбаева нақышына келтіре орындап, көпшілік көңілін бір толқытып тастады. Шығармашылық кештің арнайы қонағы облыстық «Педагог тәлімі» журналының редакторы, ҚР Журналистер одағының мүшесі Гүлнар Есмаханова да жылы лебізін арнап, мектеп оқушылары мен білімгерлер арасында облыстық, қалалық «Ғайни оқулары» көркемсөз оқу шеберлері байқауын ұйымдастыру керектігін айтты. Ол осы іс-шараны өзі қолға алатындығын жеткізді. Шығармашылық кештің шарықтау шағында ақын авторлық өлеңдерін оқып, көрермен тарапынан қойылған сұрақтарға тебірене жауап берді.

— Бес күндік мына жалғанда жер басып жүрсе де арманын асланнан, ақша бұлттардан іздейтін ақындардың бірімін. Италияға бардым, Испания, Францияға сапарладым, Рим қаласында да болдым. Шетел аралап, елге қайтатын сәттердің бірінде ұшақ ішінде: «Самолетім көкке ұшып көтерілді, Ақша бұлт көрдім сенің мекеніңді.

Жерден ғана қарау саған бақыт екен, Кім білген сені қуып жетерімді», деп те жыр жазыппын бір кездері.

Сөйтсем, мен тек мына қазақтың жерінде, қазақтың қасиетгі топырағында ғана бақытты екенмін. Жерден ғана ақша бұлттар арманыңа жетелейді екен. Қаншама шетелді көрсең де, қаншама мемлекеттерді араласаң да өз Отанымызға, Қазақстанға жететін жер жаннаты жоқ екен. Біз, әсіресе қазіргі жастар халыққа, елге, Отанға адал қызмет етуіміз керек. Ақын гүлден де нәзік, көңіліне бәрі әсер етеді. Біреудің көзіндегі жас та, үзіліп қураған гүл де, әр қазақтың көңіліндегі мұң-қайғы, бәрі-бәрі ақынның тағдыры, — дейді Ғ.Әлімбекқызы.

«Жас та көрдім жетімнің жанарынан,

Гүлді көрдім үзілген сабағынан.

Мен мұңайдым жасымас кездерімде,

Күзгі талдай айырылған ажарынан», деп жырлаған Ғайни ақынның ойы тереңде. Өлең сонысымен өміршең.

Кеш барысында орталықтандырылған көпшілік кітапханалар жүйесінің директоры Ұлбосын Сайлаубаева сөз алып, ақжарма тілегін арнады. Кеш соңында Ғайни Әлімбекқызының кітаптарына библиографиялық шолу жасалды.

Нұржан ӘЛІШ

Arai. — 2022. — 3 желтоқсан

Оқырмандар конференциясы.

Биыл ағартушы, ұлт ұстазы Ахмет Байтұрсынұлының туғанына 150 жыл толды. Айтулы мерейтой еліміздің түкпір-түкпірінде кең көлемде аталып өтуде. Соның жарқын мысалы — кеше орталықтандырылған көпшілік кітапханалар жүйесінің №5 кітапханасының ұйымдастыруымен өткен «Ұлттық жазудың ұлы диқаншысы» атты оқырмандар конференциясы.

 Шараға Тараз қаласының білім ордаларының кітапхана қызметкерлері, қазақ тілі мен әдебиеті пәнінің мұғалімдері және студенттер қатысты. Конференция барысында №53 мектеп-гимназияның қазақ тілі мен әдебиеті пәнінің мұғалімі, педагог- ұйымдастырушы Айгерім Қалдабекова «А.Байтұрсынұлы түзген қазақ жазуы», Жамбыл гуманитарлық колледжінің кітапхана меңгерушісі Ұлдана Абуова «Ұлт мұрасын ұлықтаушы», студент «А.Байтұрсынов — дара бастамашы» тақырыптарында баяндама жасап, орамды ойларын ортаға салды. Бұдан соң «Ұлт рухын оятқан қаламгер» атты кітап көрмесі көшілік назарына ұсынылып, қатысушылар викториналық сұрақтарға жауап берді.

Лаура Абайқызы

Jambyl-Taraz. — 2022. — 16 қараша

Тараздағы №4 кітапхана қызметкерлері «Туған өлкем — қандай көркем» тақырыбында тарих сағатын ұйымдастырды. Іс-шара барысында кітапхана меңгерушісі К.Бөлентаева «Тараз — Әулиеата — Жамбыл» атты кітап көрмесімен оқырмандарды таныстырып өтсе, кітапханашылар 2009 жылы жарыққа шыққан «Шуақты өлке!» атты кітапқа библиографиялық шолу жасады.

Оқырман оқушылар өлкеміз туралы тақпақтар айтып, ән шырқады. Олар Мемлекеттік сыйлықтың лауреаты Күләш Ахметованың, ҚР Еңбек сіңірген қайраткері Қайырбек Асановтың, Халықаралық «Алаш» әдеби сыйлығының лауреаты Маралтай Райымбекұлының, ақындар Баймаханбет Ахметтің, Үміт Битенованың патриоттық өлеңдерін жатқа оқыды.

Тараз туралы қалам тартпаған ортағасыр ақындары кемде-кем. Шығыстың жұлдызды шайырлары сұлулықты, әдемілікті, даналық пен пәктікті, инабаттылық пен оқымыстылықтың шыңын Тараз көрінісімен салыстырған.

Қазіргі танымал ақындарымыз да жырына Таразды үнемі қосады. Екі мың жиырма жыл жасаған Тараз — біз өмір сүріп отырған кеңістіктің ең ежелгі тарихы мен бүгінгі тағдырының адам таңғаларлықтай құрыш құймасы, тарихымыздың таразысы, ғажайып айнасы, бұлтартпас айғағы. Қызықты өткен іс-шара үшін оқырмандар кітапханашыларға алғысын білдірді.

Замира ОРЫНТАЕВА,

Тараз қ. ОККЖ КММ №4 кітапхананың кітапханашысы

      Ақ жол. – 2022. – 1 қараша  (№132). – 8 б.

Тәуелсіз қазақ елінің тарихи өңірінің маңызды бөлшегіне айналған басылым – «Аq jol» газетінің ғасырлық мерейтойына орай Тараз қаласындағы Абай атындағы орталық кітапханасында «Тарихы терең, талғамы биік басылым» атты кездесу өтті.

Кездесуде «Aulieata-media» ЖШС-ның бас директоры Оралхан Дәуіт, «Аq jol» газетінің бас редакторы Хамит Есаман, газеттің бөлім меңгерушісі Жүрсінгүл Жақып қатысып, оқырмандармен ой бөлісті. Бас директор О.Дәуіт биыл 100 жылдығы облыс көлемінде кеңінен аталып өтіп жатқан, тарихы тасқа, шежіресі құмға сіңген қасиетті Әулиеатаның үні болған басылымның тарихынан қысқаша сыр шертіп, кешегісі мен бүгінгісіне тоқталды.

– «Аq jol» газетінің тарихы өте тереңде жатыр. Бұл туралы басылымның беттерінде жыл бойы жазылып келді. Қысқаша айтсақ, «Кедей еркі» атауымен жарық көрген алғашқы санынан бастап «Аq jol» шындықты жазудан тайсалмайтын, батыл газет болды. Осы үрдіс бір ғасырдан бері жалғасып келеді. Газеттің 100 жылдығына арналған шараларды марқұм болған ақжолдықтардың әруақтарына Құран бағыштап ас беріп, ардагерлеріміздің ақ батасын алудан бастадық. Ақпан айында облыста өткен «Жамбыл – менің жай атым, халық – менің шын атым» атты республикалық айтыс та биыл «Аq jol»-дың 100 жылдығына арналды. Одан кейін қаладағы орталық саябаққа 100 дана ағаш көшетін отырғыздық, түрлі шығармашылық байқаулар ұйымдастырдық. Осылайша байырғы басылымның 100 жылдығын жастарға үлгі-өнеге боларлық, тағылымы мол іс-шаралармен өткізуді жөн санадық.

Газет бүгінде заман талабына сай бейімделіп келеді. Бүгінде өз оқырмандарының жүрегіне жол табудың барлық амалдарын қарастыруда, – деді Оралхан Әбдірәшұлы.

Ұлттық мүддені ұлықтаған, халықтың көкейіндегісін дөп тапқан, әр парағы жақсылықтың жаршысына айналған тарихи басылымның мерейтойы жоғары деңгейде аталып өткенін тілге тиек еткен газеттің бас редакторы Х.Есаман ғасыр жасаған газеттің бүгінде өз оқырмандарының ойында, көкейінде жүрген көп түйткілді тақырыпқа арқау етіп келе жатқанын, газеттің әрбір саны облыстың қым-қуыт тыныс-тіршілігімен біте қайнасып жатқанын сөз етті.

Кеште Тараз сервис және технология колледжінің білімгерлері Айсұлу Шәйкен, Ерасыл Түйтебай, Альмира Ибаділда ақын Күләш Ахметованың «Мен «Аq jol» газетіне ризамын», Мүтәліп Ережепбайұлының «Журналистер», Жұлдыз Бейсектің «Аq jol»-ға деген өлеңдерін оқыды.

Кездесуде Тараз қаласы әкімдігінің мәдениет және тілдерді дамыту бөлімінің басшысы Бақыт Тоқсанбаева сөйлеп, ғасырлық тарихы бар басылымға және оның қызметкерлеріне ізгі тілегін білдірді.

Кеш соңында кітапхана қызметкері Гүлнұр Нұрпейісова кездесуге жиналғандарды «Аq jol» – аймақтың айнасы» атты кітап көрмесімен таныстырды.

Жүрсінгүл ЖАҚЫП

Ақ жол. – 2022. – 29 қазан (№131). – 5 б.

Қалалықтардың басым бөлігі қоғамдық көлікпен қатынайды ғой. Бірі – жұмысқа, бірі – мектеп пен балабақшаға, енді бірі жеке шаруасымен… Күз түсе автобустар студенттер мен оқушыларға лық толады. Кейде адамның көптігі ыңғайсыздық туындатқанымен, дәл осы кезеңде қала өміріне жан бітіп, қызу тіршілік басталғандай күйге бөлейтіні тағы бар. Мектепке қатынап жүрген алаңсыз оқушылар, жалын кешкен жастар…

Біз де, ел қатарлы автобустың тұрақты жолаушысымыз. Қоғамдық көлікте отырып нендей оқиғаларға куә болмаймыз десеңші?! Бірде жолаушылардың айқайына, енді бірде жүргізушілердің дөрекілігіне, кейде керісінше, адамдардың бір-біріне деген мейіріміне, жанашырлығына, қамқорлығына қанығасың. Әсілінде, автобустың іші – өмірдің өзі дерсің!

Күн бұрын сондай ерекше сәттің куәсі болдым. Әдеттегідей автобуста еш алаңсыз келе жаттық. Кенет, аялдамалардың бірінен көлікке мінген әйел кісі автобустың ішін кәдімгі ойын алаңына айналдырып жібергені. Ойын болғанда, Тараз туралы танымдық сұрақтар қойып, кәдімгі ой сергіту сәті болды. Жолаушылардың бәрі сауалдарға жапа-тармағай жауап беріп жатты. Мұндай ерекше шара қала күні мерекесіне орай ұйымдастырылып жатыр екен. Шынын айту керек, дәл мереке күні концерт қою мен ресми шаралардан өзге, қаланың қарапайым азаматтарын да қамтып, әрі танымдық, әрі мерекелік іс-шараның өткізіліп жатқаны қуантты.

Мәселенің мән-жайын білмекке Тараз қаласы әкімдігі ішкі саясат бөлімінің басшысы Ұлана Сламбековаға хабарластық. Ол автобустағы шара «Тараз туралы тоғыз сұрақ» деп аталатын круиз екенін, оны қалалық «Орталықтандырылған көпшілік кітапханалар жүйесі» қала күні қарсаңында ұйымдастырып жатқанын айтты.

– Қаланың өткені мен бүгіні, тарихы мен мәдениеті туралы ақпараттар мен жергілікті ақындар Күләш Ахметова, Қайырбек Асанов, Әбдірахман Асылбек, Шырын Мамасерікова, Рафаэль Ниязбеков, Баймаханбет Ахмет, Ғайни Әлімбекқызы, Жұлдыз Бейсектердің Таразға арнаған өлеңдері қоғамдық көліктерде аудиожазба арқылы қойылып, жолаушылар тыңдауда. Сонымен қатар танымал тұлғалардың сүйікті қаламыз туралы дәйек сөздері қоғамдық көліктерде орналастырылып, жолаушыларға таратылуда. Кітапхана қызметкерлері қоғамдық көлік жолаушыларына қала атауының неше рет өзгергендігі мен атаулары, мәдени ескерткіштер мен саябақтар, қаланың аумағы, халық саны, көше саны секілді түрлі сұрақтары бар викториналық ойын ойнатуда. Сүйікті қаламыз туралы көптеген мәліметтер беретін «Тараз мұралары», Сембек Сейдазимовтің «Тарихымен табысқан Тараз», Мақұлбек Рысдәулеттің «Жамбылым қандай тамаша» кітаптарына библиографиялық шолу жасалып, жолаушылар назарына ұсынылуда, – дейді бөлім басшысы.

Сондай-ақ ол қоғамдық көліктер 8 қазан, яғни қала күні барлық жолаушыларға таңнан түнге дейін тегін қызмет көрсететінін атап өтті.

 Маржан РАҚАЙ,   Тараз қаласы.

  Jambyl-Taraz. — 2022. — 6 қазан

Тараз қалалық Орталықтандырылған көпшілік кітапханалар жүйесі екі мың жылдық тарихы бар шаһардың тарихы мен мәдениеті туралы ақпараттар беру, жергілікті ақын-жазушылардың шығармаларын насихаттау мақсатында қаладағы қоғамдық орындар мен саябақтарда, қоғамдық көліктерде «Тараз туралы 9 сұрақ» атты әдеби круиз өтуде.

Шаһардың өткені мен бүгіні, тарихы мен мәдениеті туралы ақпараттар мен жергілікті ақындар Күләш Ахметованың «Жұлдызым Жібек жолы бойындағы», Қайырбек Асановтың «Рухы биік қалам», Абдірахман Асылбектің «Тараз», Шырын Мамасерікованың «Көне Тараз», Рафаэль Ниязбековтің «Жаңа Тараз жыры», Баймахан Ахметтің «Тараз», Ғайни Әлімбекқызының «Таразым», Жұлдыз Бейсектің «Таразым» атты қала туралы өлеңдері қоғамдық көліктерде аудиожазба арқылы қойылып, жолаушыларға тыңдатылды.

Сонымен қатар танымал тұлғалардың сүйікті қаламыз туралы дәйек сөздері де автобустарда орналастырылып, жолаушыларға таратылды.

Кітапхана қызметкерлері қоғамдық көлік жолаушыларына қала атауының неше рет өзгергендігі, мәдени ескерткіштер мен саябақтар, шаһар аумағы, халық саны, көше саны, т.б сұрақтар жасырылған «Тараз туралы 9 сұрақ» атты викториналық ойын ойнатуда. Бұдан бөлек, сүйікті қаламыз туралы көптеген мәліметтер беретін «Тараз мұралары», Серік Сейдазимовтің «Тарихымен табысқан Тараз», Мақұлбек Рысдәулеттің «Жамбылым қандай тамаша» кітаптарына библиографиялық шолу жасалып, жолаушылар назарына ұсынылды.

Лаура Абайқызы

Jambyl-Taraz. — 2022. — 5 қазан

Үміт Битенова кітабының тұсауы кесілді

 Тараз қаласы әкімдігі мәдениет және тілдерді дамыту бөлімі орталықтандырылған көпшілік кітапханалар жүйесінің ұйымдастыруымен Республикалық «Кітапхана түні» акциясы аясында «Кітап арқылы ашылған сырлы әлем» атты мерекелік кеш өтті. Іс-шараны облыс әкімінің орынбасары Еркін Үйсімбаев ашып, оқырман қауым үшін кітаптың құндылығына тоқталды. «Кітапхана – білім мен ғылымның ордасы. Онда өтетін іс-шаралардың маңызы үлкен. Алдағы уақытта да зиялы қауым, ардақты ардагерлермен асыл қазына кітапқа қызығушылықты арттыра бергеніміз жөн. Бұл бағыттағы жүйелі жұмыстарға қолдау білдіру оңды іс. Бүгінгі іс-шараға табыс тілеймін», – деді Еркін Құлымбайұлы.

Мұнан соң аталған акция аясында ақын, Қазақстан Жазушылар одағының мүшесі, ҚР Білім беру саласының үздігі Үміт Битенованың «Балабақшадан басталған» атты мемуарлық романының тұсауы кесілді. Бұл шығарма ҚР Мәдениет және спорт министрлігінің «Мәдениет және өнер саласындағы бәсекелестікті жоғарылату, қазақстандық мәдени мұраны сақтау, зерделеу мен насихаттау және архив ісінің іске асырылу тиімділігін арттыру» бағдарламасының «Әдебиеттің әлеуметтік маңызды түрлерін сатып алу, басып шығару және тарату» кіші бағдарламасы бойынша 3 мың данамен жарық көріп отыр.

Аталған кітаптың тұсауын жазушы-драматург Елен Әлімжан, ақын Қайырбек Асанов, облыстық ардагерлер кеңесінің төрағасы Еркінбек Солтыбаев, «Жаңару» сыбайлас жемқорлыққа қарсы жалпыұлттық қозғалысы» республика лық қоғамдық бірле стігі филиалының басшысы Қасымхан Төлендиев кесіп, ақ жол тіледі. Сондай-ақ іс-шараға Тараз қаласы әкімінің міндетін атқарушы Қайрат Исмайл, облыстық мәслихаттың депутаты Жұмахан Тәңкебаев, Жамбыл облысының Құрметті азаматы Амангелді Кәрентаев, М.Х.Дулати атындағы Тараз өңірлік университеті «Ұстаз» институтының директоры Орынқыз Жолдасова, аталған институттың маманы Нарима Есенова, халықаралық Тараз инновациялық институтының оқытушыпрофессорлары Алмасбек Белботаев, Меңдібай Әбілов сөз сөйлеп, ойларын ортаға салды.

Сондай-ақ бұл тұсаукесерге Талас ауданы әкімінің орынбасары Айтолқын Әбдібекова, Сарысу ауданы әкімінің орынбасары Нұржан Нұралиев, облыстық «Анаға тағзым» орталығының директоры Эльмира Мырза-Ғали, Талас аудандық Ұлбике ақын атындағы мәдениет орталығының директоры Кенже Пірман қатысып, қуанышты сәтке ортақтасты. Жиналғандар алдында ақын Үміт Битенова патриоттық тақырыптағы өлеңдерін оқып, тұсауы кесіліп жатқан кітабы жайлы ой қозғап, оқырмандар тарапынан қойылған сұрақтарға жауап берді.

Мұнан соң «Болашақ» мектепинтернатының 6-сынып оқушысы Алмат Жұматаев «Құстар қайтып барады» әнін (Нұрғиса Тілендиев) мәнеріне келтіре отырып шырқады. Дәл осы іс шараға Тараздағы №3 мектеп-лицейінің мұғалімі Әсел Дәуренбекова 3 перзентін, бірнеше оқушы шәкірттерін арнайы алып келіпті. «Бағдарлама бойынша түсіндіргеннен гөрі жазушы ақындарды қасынан көру оқушыларды ғажайып әсерге

бөлейді», дейді ол.

Мұнан соң Тараз қалалық мәдениет және тілдерді дамыту бөлімінің басшысы Бақыт Тоқсанбаева қонақтарды ішке бастап кірді. Мұнда қонақтар «Әжемнің ертегісі», «Қарақшылар мекені», «Гномдар шеберханасы», «Кереметтер алаңы», «Демалыс аралы», «Жастар – кітап әлемінде» атты бағыттар бойынша әсерге бөленді. Тіпті «Қорқыныш алаңдары» бойынша қараңғы бөлмелерге бас сұғып, шынайы қорқып, үрейге де бой алдырды. Мұның бәрінің әсері ерекше болды.

– Біз қай кезде де оқырмандармен абыройлымыз. Сондықтан іс-шараларға зиялы қауымды және оқырмандарды жиі шақырамыз. Бүгінгі «Кітапхана түні» акциясы аясында да сан түрлі жоспарымыз жүзеге асты. Қонақтардың лауазымына қарамастан, қорқынышты бөлмелердегі оқиғаларды көрсеттік. Іс-шараға келген лауазымды қонақтарға, ақын-жазушыларға, оқырмандарға алғысымыз шексіз, – дейді аталған орталықтандырылған көпшілік кітапханалар жүйесінің директоры Ұлбосын Сәулебаева.

 Есет ДОСАЛЫ

Ақ жол. – 2022. – 4 шілде

Бүгінде шаһарда мәдениет саласы мен тілдерді дамыту саясаты жүйелі жүзеге асырылуда. Бөлімге қарасты 10 мәдени ошақ жұмыс істейді. Ағымдағы жылдың 5 айында шаһар тұрғындары мен қонақтарының бос уақытын тиімді пайдалану мақсатында бөлім тарапынан 913 іс-шара ұйымдастырылды. Сондай-ақ осы мақсатта жаз айларында әр аптаның жұма, сенбі күндері «Жеңіс», Қ.Рысқұлбеков, ҚР Тұңғыш Президентінің саяабақтарында және Ы.Дүкенұлы атындағы қалалық мәдениет үйі алдында да мәдени іс-шаралар ұйымдастырылып келеді.

Мұнда мәдениет үйі үйірмелерінің және шаһардың жас өнерпаздарының концерттік бағдарламалары, караоке кештері, «Жазғы оқу залы» жобасы аясында кітапханалардың кітап көрмелері, шерулері, саяхаттар, «Анаға тағзым» орталығының Арт терапиялық акциялар сынды ауқымды шаралар өткізілуде. Бұл қатарға қаладан шалғай орналасқан «Шөлдала», «Құмшағал», «Көлтоған», «Қызыл-Абад», «Қамұқат», «Қайнар» алқаптарында өтетін «Жайдарлы жаз» атты мәдени кештерді де қосуға болады.

Қазіргі таңда қалалық мәдениет үйінде 24 клуб құрылымы жұмыс істеп, онда 953 қатысушы қамтылған. Мұндағы домбыра, сахна тілі, ВИА, вокал, көркемсурет, фольклор ансамблі сынды 9 үйірмеде балалар тәлім алуда. Қалған 15-і қалалық мәдениет үйі арқылы «Халықтық», «Үлгілі» атағын қорғаған өнер ұжымдары болып саналады. Оның ішінде «Красная гвоздика» халықтық ардагерлер хоры, «Асыл аналар» халықтық әжелер ансамблі, «Мерей» халықтық вокалды тобын ерекше атап өту керек.

Елбасының «Болашаққа бағдар: рухани жаңғыру», «Ұлы даланың жеті қыры» атты бағдарламалық мақалалары да сәтімен орындалуда. Мәселен бағдарламалар шеңберінде бөлімге бекітілген «Тұлға тайм», «Жазғы оқу залы», «Ұлы даланың дара тұлғалары», «Ұлы Даланың ұлы есімдері» жобалары бойынша 5 айда 9 шара өткізілді. Мәселен, «Ұлы Даланың ұлы есімдері» жобасы шеңберінде Тараз қалалық орталықтандырылған көпшілік кітапханалар жүйесі «Ұлы даланың дара тұлғалары» жобасы аясында жергілікті «Jambyl» телеарнасынан «Ұлағат» айдары ашылып, «Даланың дана арулары», «Великие дочери великой степи», «Сүйінбике», «Қазақтың ару қыздары», «Ұлы Даланың ұлы қыздары», «Қазақ тарихындағы әйелдер» және тағы басқа көрсетілімдер көпшілік назарына ұсынылды. Биыл да жоба жалғасын тауып, «Зере», «Ұлжан» атты екі көрсетілім көрерменге жол тартты. Сонымен қатар «Құнды өлкетану құжаттарын цифрлау» жобасы аясында әрі облысымыздың белгілі қаламгерлерінің шығармаларын насихаттау мақсатында Тараз қаласы орталықтандырылған көпшілік кітапханалар жүйесінде кітапханалардың кітап қорынан 28 жергілікті ақын — жазушылардың шығармалары келісім-шарт арқылы 79 атаумен, оның ішінде мемлекеттік тілде 58 атаумен цифрландырылып, электронды форматқа енгізілді. Осы орайда кітапханалардың жұмысына да тоқтала кетсем деймін. Бүгінде қалалық кітапханалардың кітап қоры 400687 дананы құраса, 168828-і мемлекеттік тілде. Соған сай оқырман саны 22639, келушілер саны 194253 адам, ал кітап берілімі — 438366 дана. Барлық кітапханалар 100 пайыз компьютермен қамтылып, интернетке қосылған және автоматтандыру бағытында РАБИС бағдарламасының «Каталогтаушы» модулі бойынша жұмыс істеуде.

«Қазақстан кітапханалары — заманауи білім орталықтары» бастамашыл жобасы аясында 4 «Коворкинг» орталығы бар. Олар Абай атындағы орталық, М.Әуезов, М.Шолохов және №6 кітапханаларда ашылып, заманауи көпфункционалды ақпарат, білім және мәдениет алаңына айналды. Орталықтың мақсаты — мүмкіндігі шектеулі азаматтар мен зейнеткерлерге ақпараттық білімге қолжетімділігін арттыру барысында компьютерді пайдалануды үйрету. Бұл азаматтар кітапханаға тіркелген соң кітапхана қызметкерлерінің көмегімен тегін Интернет желісін пайдалану арқылы ақпараттарға қол жеткізіп, материалдық- техникалық базаны тегін пайдалана алады.

Ел Тәуелсіздігінің 30 жылдығына орай шаһарда еңселі «Анаға тағзым» орталығы бой көтерген болатын. Бұл нысанның мақсаты — жас ұрпақты әсіресе қыздарды ұлттық-рухани, мәдениет және моральдік құндылықтарға жақындастыру, отбасылық игіліктер мен міндеттерге баулу, рухани-адамгершілік тәрбие беру, қазақ әйелінің озық образын қалыптастыруға бағыттау болып табылады. Орталық ашылған 6 айдың ішінде үйірмелерге тұрақты 205 қатысушы тіркеліп, әр түрлі тақырыптарда 100 аса іс-шара өткізіліп, оған 3000-нан аса адам қамтылған. Мұндағы 8 үйірме қыз балалар мен әйел, аналарға рухани-адамгершілік тәрбие беру мақсатында жүйелі жұмыс атқаруда. Сондай-ақ орталықта қаламыздың белгілі аспазшылары, тігіншілері, дизайнерлері мен қолөнер шеберлерінің шеберлік сағаттары тұрақты түрде ұйымдастырылып тұрады.

Жыл басынан бүгінгі күнге дейін «Анаммен бірге кітап оқимын», «Анаға сәлем» мәнерлеп оқу республикалық байқауы, «Пай-пай қазақтың келіндері-ай»,«Киелі кимешек» облыстық тігіншілер байқауы, Ш.Мұртазаның «Ай мен Айша» кылқалам шеберлерінің қалалық байқауы, «Менің енем жақсы адам» атты семинар-тренинг, «Қасымда болсын анам!» асфальтта сурет салу акциясы, «Мен зорлық-зомбылыққа қарсымын» тақырыбында дөңгелек үстел, «Ұлы дала кереметі» атты тимбилдингтер көпшілік көңілінен шықты. Алдағы 2-ші жартыжылдықта бекітілген іс-шаралар жоспарына сәйкес көптеген ауқымды шаралар өз жалғасын табатын болады.

Өңірімізде жоғарыда айтқанымдай тілдерді дамыту саясатыда қарқын алуда. Осы мақсатта 2021-2025 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламаны қала әкімдігінің қаулысымен жүзеге асырудың іс-шаралар жоспары бекітілген болатын. Аталған бағдарламада жергілікті атқарушы органдарға тиесілі 1 индикатор, 5 нәтижелі көрсеткіш толығымен орындалды. Сондай-ақ биыл қаламыздағы 37 көше және ықшамаудандарға атау беру бойынша ұсыныс республикалық ономастика комиссиясының оң қорытындысын алып, қазіргі таңда, облыс әкімдігі мен облыстық мәслихаттың бірлескен қаулы және шешімінің жобасы Әділет министірлігіне алдын-ала келісім алу үшін жолданды. Осы орайда ағымдағы жылы шаһардағы №30 мектеп-гимназиясына Шерхан Мұртазаның, №51 орта мектебіне Нарғозы Данаевтың есімін беру туралы ұсыныстар Қазақстан Республикасы Үкіметі жанындағы ономастика комиссиясының оң қорытындысына сәйкес арнайы Қаулымен бекітілгенін айрықша атап өткен жөн. Бұдан бөлек биыл Тараз қаласының бірқатар құрамдас бөліктеріне тарихи тұлғалар, жер-су атаулары және ұлттық танымға жақын дәстүрлі атаулармен атау бойынша 81 көшенің ұсынысы бойынша қажетті құжаттары жинақталып, республикалық ономастика комиссиясының қарауына ұсынылды.

Шаһар бойынша бүгінде даңғыл, көше, бұрылыс, тұйық, өткелдердің жалпы саны 1416-ны құраса, оның ішінде қазақша атаулардың саны 954, тарихи тұлғалар — 536, жер-су атаулары — 178 және дәстүрлі атаулар — 240-ке жетіп отыр. Ал орысша атаулардың саны — 462, орыс тіліндегі кісі есімдері — 203 және мағынасы ескірген орысша жер-су атаулары — 259. Сонымен қатар шаһарда аншлагтарды ауыстыру жұмыстары да жүргізілуде. Облыстық тілдерді дамыту басқармасымен бірлесіп жарнама мәтіндерін дайындау ісінде әдістемелік көмек көрсету, көрнекі ақпараттардың сапасын арттыру мақсатында «Атамекен» облыстық кәсіпкерлер палатасымен өзара ынтымақтастық туралы меморандум жасалған. Бұл құжаттың тармақтарын жүзеге асыру мақсатында жарнама агенттіктері басшыларының қатысуымен офлайн және онлайн семинарлар өткізіліп, әдістемелік көмекші құрал әзірленіп, түсіндіру жұмыстары жасалуда.

Шағын және орта бизнес өкілдеріне, жарнама агенттіктеріне сыртқы көрнекі ақпараттың (жарнама) сауатты жазылуына, орналасуына тағы басқа да мәселелер бойынша тегін консультациялық көмек көрсету үшін бөлімнен «Callcenter» құрылып, жауапты маман бекітілген. Көрнекі ақпарат мәтіндеріндегі әдеби нормалардың бұзылуын жою жөніндегі шаралар ретінде ақпарат мәтіндерін әзірлеушілерге әдістемелік және консультациялық көмектер де көрсетілуде.

Қазіргі таңда қала көшелеріндегі нысандарда орналасқан жарнамалардың мәтіндеріндегі қателіктерді жол бермеу мақсатында жеке кәсіпкерлер жарнаманы орналастыруға рұқсат алуда мәтіндерін мәдениет және тілдерді дамыту бөлімімен келісуде. Бұл бағытта «Көрнекі ақпарат пен сыртқы жарнамаға сауаттылық» атты айлық, «Көркем тіл көрікті жарнама» тақырыбында семинар-кеңес, «Таза қалаға — таза жарнама» атты акциясы өткізілген болатын.

Зерделеу барысында жекеменшік ғимараттарда, олардың маңдайшаларында шетелше немесе көмескі жазылған мүлдем түсініксіз атауларды болдырмау және жаңа ғимараттарды атау мәселесі, жарнаманы орналастырудағы тіл нормаларынын сақталуы туралы кенінен айтылуда.

Әрине бұл атқарылған жұмыстардың бір парасы ғана. Алдымызда тұрған жұмыстар бұдан да ауқымды. Біздің басты мақсатымыз — мәдениет саласының тынысын кеңейіп, тілдер саясатының дамуына жол ашу.

     Камила АБАШОВА,

Тараз қалалық мәдениет және тілдерді дамыту бөлімі басшысының

міндетін атқарушы

Jambyl-Taraz. — 2022. — 29 маусым

Оқушылардың отбасылық байқауы өз мәресіне жетті

Биылғы жылды Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев «Балалар жылы» деп жариялады. Президент өз сөзінде: «Балаларға ерекше назар аудару керек. Себебі олардың амандығы – мемлекетіміздің жарқын болашағының сенімдікепілі. Сол себепті келесі жылды «Балалар жылы» деп жариялау керек деп есептеймін», деген болатын.

Сонымен қатар Мемлекет басшысы бұл жылды тек ұрандап немесе мереке түрінде атап өту ғана емес, ең алдымен, денсаулық сақтау, білім беру және әлеуметтік қамсыздандыру саласында балаларды қорғау мақсатында нақты іс-шаралар жасалуы керек екенін атап өткен-ді.

Осыған орай «Анаға тағзым» орталығында Балалар жылына орай «Мәдениетті ана – мәдениетті ұлт» жобасының аясында балаларға арналған отбасылық «Анаммен бірге кітап оқимын» шығармашылық байқауы ұйымдастырылды.

Байқаудың негізгі мақсаты – жастардың шығармашылық қабілетін шыңдап, ана мен баланың арасындағы қарым-қатынастың нығаюына үлес қосып, қазақ әдебиетінің шығармаларын, ананың рөлі туралы көркем әдебиеттерді жан-жақты зерттеу, насихаттау, тұлғалық өсу мен өзін-өзі дамытуға арналған ғылыми-көпшілік әдебиеттер арқылы шығармашылық дарындылығын анықтау және оқу мәдениетін қалыптастыру.

Сайыс төрешілерінің құрамында жазушы-публицист, Қазақстанның Құрметті журналисі, қазылар алқасының төрағасы Бекет Момынқұл, Қазақстан Жазушылар одағы облыстық филиалының директоры Хамит Есаман, филология ғылымдарының кандидаты, М.Х.Дулати атындағы ТарӨУ профессоры Сейсекүл Исматова, «Інжу-маржан» жас қаламгер қыздар кеңесінің төрайымы Ардақ Үсейінова, Тараз қаласындағы Абай атындағы орталықтандырылған көпшілік кітапханалар жүйесінің директоры Ұлбосын Тәліпбекқызы және орталық директоры Эльмира Инаятқызы болды.

Тараз қаласында тұратын 12 жастан 16 жасқа дейінгі жасөспірімдер анасымен бірге қазылар алқасы бекіткен 9 кітапты оқып, өз ойларын бейнежазбаға түсіріп, әлеуметтік желіге жариялауы тиіс. Ал екінші кезеңге өткен қатысушылар 3 ай бойы оқыған әдеби шығармаларын қорытып, анасы баласына және бала анасына кітаптардан алған сезім-тебіренісін қағаз бетіне түсіріп, сырласу хатын жазуы керек.

Байқаудың марапаттау кезеңінде Халықаралық «Алаш» әдеби сыйлығының лауреаты, жазушы-драматург Елен Әлімжанұлы алғы сөз алып, қатысушыларға сәттілік тілеп, ізгі тілегін жеткізді.

Жиын соңында әділ-қазылар алқасының құрамы әр қатысушының бейнеролигін тыңғылықты тамашалап, өз пікірлерін ортаға сала келе, бағаларын берді.

– Биік мәреге жақындап тұрып, «әттеген-ай» деген кездер де болды. Әрқайсысыңыздың бейнежазбаларыңызды көрген кезде сіздердің жан тебіреністеріңіз сезілді. Ал жазылған хаттар ол да өз алдына бір төбе. Тіпті кейбір хаттарды оқу барысында көзімізге жас алдық. Барлығы тамаша болды. Адамның жан дүниесін тебірентіп, өзіңнің сезіміңді жеткізе білу бұл үлкен қасиет. Біз сол сезімді сезіндік, сіздермен бірге күй кештік – деді филология ғылымдарының кандидаты Сейсекүл Исматова.

Байқау нәтижесіне сәйкес, 5 оқушы жүлде қоры 20000 теңгені құрайтын «Зерделі» номинациясын иеленді. Және қазылар алқасының шешіміне сәйкес, кішкентай болса да байқау шартын түгел орындаған бесінші сынып оқушысы Айханым Қайратқа және анасы Үміт Анарбаеваға 50000 теңге табыс етілді. Жүлде қоры 75 мың теңгені құрайтын 3-орынмен сегізінші сынып оқушысы Мерей Тұрсынбек және анасы Айзат Кошкинбаева және Дина Маербек пен анасы Жанар Туменова марапатталды. 2-орынды — 100 мың теңгені Аружан Байрақымен анасы Сәуле Мухамедрахымқызы, сонымен қатар Кәусар Қайыр мен анасы Гүлмира Ахмағанбетова жеңіп алды. 1-орынды оқушы Бекасыл мен анасы Эльмира Есіркепова жеңіп алып, 150 мың теңге ақшалай сыйлыққа ие болды.

Жиынның соңында қонақтар орталықтың 1-қабатының фойесінде орналасқан қалалық орталықтандырылған кітапханалар жүйесінің «Кітаптар қалашығына саяхат» көрме-инсталляциясын және «Мирас» ата дәстүр залында қазақ анасының қасиетті бас киімі – кимешектің ерекшеліктері, түрлері туралы жас ұрпақтың танымын кеңейту және ұлттық киім үлгілерін бүгінгі заманға ыңғайлап киюдің бұқаралық сипатын арттыру мақсатында ұйымдастырылған «Киелі кимешек» көрмесін тамашалады.

 Аяулым ЖАМАНҚАРА

     Ar-ai. — 2022. — 27 мамыр

«Тараз-ғасыр» колледжінде М.Шолохов атындағы кітапхана ұжымының ұйымдастыруымен облыстық газеттің 100 жылдығы аясында «Алаш аманатын арқалаған «Аq Jol» атты іс-шара өтіп, басылымның шығармашылық тобы кітапхана оқырмандарымен кездесті.

 Кездесуді ашып, жүргізген колледж директоры Ғазизжан Мадимаров облыстың бас басылымының аймақ өміріндегі алатын орнына тоқтала келе, үзақ жылдан бері газеттің түрақты оқырманы екенін мақтанышпен айтты. Одан кейін «Аq Jol» газетінің бас редакторы Оралхан Дәуіт сөз алды.

— 1922 жылдың 1 мамырынан алғашқы нөмірі жарық көрген облыстық «Аq Jol» газеті осынау жүз жылдан бері елді ынтымақ- бірлікқе үндеп келеді. Облыстық «Аq Jol» газеті сол кездегі Әулиеата уездік Кеңес атқару комитетінің органы «Вольная беднота» газетінің қосымшасы ретінде «Кедей еркі» деген атпен шыға бастаған. Ол төте жазумен 300 дана болып тараған. Түңғыш редакторы Анна Алматинская болды, — деген бас редактор жүз жыл бойы ақ жолынан аинымаи келе жатқан басылым туралы кеңінен сөз етті. Газетте қазақ детектив жанрының негізін қалаушы, белгілі жазушы Кемел Тоқаев бастаған қазақтың белгілі ақын-жазушылары, талантты журналистер еңбек еткенін, редакцияның киелі қара шаңырақ екенін әңгімеледі.

Әр кезеңде Жайык Бектұров, Ғайса Сармұрзин, Төленді Оңғарбаев, Беген Байсақалов, Баттал Жаңабаев, Арғынбай Бекбосын, Әлдихан Қалдыбаев, Мақұлбек Рысдәулет, Ғалым Қасабай, Қуаныш Иембердиев, Көсемәлі Сәттібайұлы, Қуат Әуесбай сынды белгілі журналистер басшылық еткен кездерде де оқырмандарға құнды дүниелер ұсынумен ерекшеленгеніне де жан- жақты тоқталып өтті. Жүз жылдық аясында газетте еңбек етіп өмірден өткен алдыңғы толқын әріптестердің рухына құран түсіртіп, құдайы тамақ берген имандылық шарасынан бастау алған іс-шара жыл бойы жалғасатынын да еске салды.

Одан кейін басылымның шолушысы Ақылжан Мамыт пен осы жолдардың авторы кеңес заманында облыстық партия комитетінің органы — «Еңбек туы», бүгінгі «Аq Jol» -дың ұлт тағдыры, ұрпақ болашағы жолында әділдікті ту етіп көтергені туралы әңгімеледі.

Көңілімізді бір көтеріп тастағаны — колледж ұжымының да, кітапхана оқырмандарының да газетімізді тұрақты оқитындығы болды. Оны қойған сұрақтарынан аңғардық. Кездесуге қатысушылардың әрбір сұрағына бас редактор нақты жауап қайтарып, жазуға икемі бар жастардың дүниелерін, өлеңдерін газетте жариялап тұратындықтарын жеткізді. Басылым Күләш Ахметова бастаған бүгінде поэзия мен проза әлемінде жарық жұлдыздай жарқырап жүрген небір таланттардың тұсауын кескеніне де назар аударды.

Орталықтандырылған көпшілік кітапханалар жүйесі директорының орынбасары Назым Мұхамбетиярова, кітапхана меңгерушісі Айнаш Тасмағамбетова, колледж директорының құқықтық тәрбие жөніндегі орынбасары Бауыржан Нұралы газет туралы жылы пікір айтып, жүзжылдықпен құттықтады.

Кездесу барысында ән де шырқалып, белгілі ақындардың өлендері оқылды. «Алаш аманатын арқалаған «Аq Jol» атты көрмені тамашалаған оқырмандар мен басылымның шығармашылық тобы руханият орталығы мен колледж ұжымына әсерлі кездесу ұйымдастырғаны үшін алғыстарын айтты.

Амангелді Әбіл

Aq jol. — 2022. — 28 мамыр