Биыл Ұлы ақын Абайдың туғанына 180 жыл толады. Қазақ әдебиетінің негізін қалаушы Абайдың халқымызға берген өнегесі мол. Оның еңбектері жаһанның тілдеріне аударылып, оқырмандары оң бағасын берген. Жыл сайын өтетін «Абай оқулары», жас ақындар мүшайрасы дарынды жастарды ынталандыратын тағылымы мол шара. Жоғарғы оқу орындарында «Абайтану» пэні өтеді. 2022 жылы Мемлекет басшысы Қ.Ж.Тоқаевтың Жарлығымен Абай облысы кұрылды. Бұл да ақынға деген ыстық лебіздің белгісі. Ғұлама, ойшыл, акын, ағартушы, ұлттың жаңа әдебиетінің негізін қалаушы, аудармашы, композитор ретінде ел тарихында өшпес із қалдырды. Ұлт ұстазының ұлағаты-ешқашан маңызын да, құндылығын да жоғалтпайтын өнеге, өшпес өсиет.

 Биыл Жамбыл облысында өңір басшысы Ербол Қарашөкеевтің бастамасымен «Әулиеата кітап оқитын өңір» болып жарияланды.  Игі бастама аясында қазақтың Ұлы ақыны Абай Құнанбайұлынын 180 жылдық мерей тойына орай «Абай-дана, Абай-дара қазақта» атты эдеби-сазды кеш Тараз қаласы әкімдігі мәдениет және тілдерді дамыту бөлімінің ұйымдастыруымен Ықылас Дүкенұлы атындағы қалалық мәдениет үйінде өткізілді.

Мәдениет үйінің фоесінде «Көне Тараз» фольклорлық ансамблінің орындауында ұлттык күйлер қойылып, Абай атындағы қалалық орталық кітапханасы Абайдың шығармашылығына арналған кітап көрмесі мен мұражайын насихаттап, көрермендерге ұсынды. Іс-шараға келген Тараз қаласының әкімі Бақытжан Орынбеков, зиялы қауым өкілдері, алдыңғы толқын ардагерлер Абайдың шығармашылығына арналған кітап көрмесіне ерекше назар аударды.

Абай атындағы Жамбыл гуманитарлық колледжі, Абай атындағы облыстық мамандарылған дарынды балаларға арналған қазақ тілі мен әдебиетін тереңдете оқытатын мектеп-гимназиясы бірлесіп ұйымдастырған іс-шара колледждің актер мамандығындағы білімгерлерінің театрландырылған қойылымымен басталды. Абайдың жастық жылдарын, кемелдену кезеңдерін қамтыған қойылым көптің көңілінен шықты.

Мұнан кейін, хакімнің «Айттым сәлем, Қаламкас» әнін жас әнші Ақтөре Орынбасар табиғи дауыста орындады. Абайдың «Тор жорға» атты күйіне «Шолпы» би ансамблінің бишілері мың бұрала билесе, аталған колледж білімгерлері хакімнің қара сөздерінің үзінділерін жатқа айтты. Мектеп-гимназияның мұғалімдері Абайдың «Көзімнің қарасы» әнін хормен орындады. Осындай ғажап сәттерге көрермен өауым қол сғып, ыстық ықылас танытты.

Іс-шараның әсері жайлы Абай атындағы Тараз қалалық орталықтандырылған кітапханалар жүйесі мекемесінің директоры Ұлбосын Сәулебаева : «Абай Құнанбайұлы — барша қазаққа ортақ дара тұлға. Кітапханалар жүйесінің хакім атымен аталғаны біз үшін мақтаныш. Біздің мекемеге қарасты кітапханалардың баршасында хакім туралы көптеген іс-шаралар, әдеби кештер өтіп тұрады. Биыл хакімнің 180 жылдығына орай бірнеше іс-шара өткізуді жоспарлап отырмыз. Оған өңірдің акын-жазушылары, зиялы қауым өкілдері, белсенді ардагерлеріміз атсалысады деген ойдамыз. Екі іргелі оқу орнымен бірлесіп осы іс-шараны қолға алдық. Көпшіліктің көңілінен шыққан тәрізді. Алдағы уақытта да Абай хакімге деген кұрметіміздің ауқымы ұлғая түседі-себебі, Абай тағылымы — мәңгілік тағылым» — деді.

Абай — қазақтың данасы.Биыл мемлекет басшысының бастамасымен және қолдауымен «Жұмысшы мамандықтар жылы» жарияланса, ол туралы да хакім:,

«Сенбе жұртка тұрса да канша мақтап,

Әуре етеді ішіне қулық сақтап.

Өзіңе сен, өзіңді алып шығар,

Еңбегің мен ақылың екі жақтап», — деп тайға таңба баскандай айтып кеткен. Хакім сөзі қазіргі уақытпен де үндесіп, талай түйіннің шешуі, талай сұрақтың жауабы болып тұрғандай.

Абайды ұлыктау арқылы бүкіл руханият жаңғырады. Бізге жол көрсетіп тұрған жарық шамшырақтай болған Абай тұлғасы жарқырай түссін!

Алдаберді Мақашев,

Тараз қалалық ардагерлер кеңесінің мүшесі

Қарахан. – 2025. — №1. – 14-16 б.

1 мамыр – Қазақстан халықтарының бірлігі күніне орай Тараз қалалы орталықтандырылған көпшілік кітапханалар жүйесінің №6 кітапханасында оқырмандарға ел ішіндегі түрлі ұлт өкілдерінің бір-біріне деген сый-құрметі, татулықты, бірлікті, ортақ құндылықтарды насихаттау мақсатында «Береке бастауы – бірлік, ел іші тату тірлік» атты тағылымға толы кездесу кеші өткізілді.

  Шараға Қазақстан халқы Ассамблеясының мүшелері – Жамбыл облысы «Қарашай және балқар-Архыз» этномәдени қоғамдық бірлестігінің төрайымы Лёля Узденова, Жамбыл облыстық «Полонез» поляк тілі орталығы және мәдениеті қоғамдық бірлестігінің төрайымы Лариса Калькова қатысты. Қалалық мәдениет үйінің «M-ART» би студиясы өнерпаздары би билесе, №32 орта мектебінің 4 «Б» сынып білім алушылары Отан, бейбітшілік, халықтар достығы туралы өлеңдерін мәнерлеп оқыды. Кітапхананың жас оқырманы Алмат Жұмабаев «Саржайлау», «Құтты ұям» әндерін нақышына келтіріп орындады.

Кітапхана қызметкерлері көп ұлтты Қазақстан халқының бейбіт өмірі мен тарихын қамтитын, бірлігі туралы әдебиеттер қойылған «Береке-бірлікте,ырыс-ынтымақта» атты кітап көрмесін ұйымдастырып, библиографиялық шолу жасады.

 Jambyl-Taraz. – 2025. – 30 сәуір.

23 сәуір – Ұлттық кітап күніне орай «Ашық аспан астындағы кітапхана» атты облыстық жоба аясында Тараз қалалық орталықтандырылған көпшілік кітапханалар жүйесінің ұйымдастыруымен «Жастар аллеясында» «Кітап – дәуір айнасы» атты кітап шеруі өтті.

 Жастарды кітап оқуға баулу, кітаптың қоғамдағы рөлін арттыру және рухани-мәдени құндылықтарды насихаттауды мақсат еткен іс-шара барысында түрлі жанрдағы әдеби шығармалар мен танымдық кітаптарды топтастырған «Кітап – асыл қазына» атты кітап көрмесі көпшілік назарына ұсынылды. Кітапқа арналған әсерлі өлеңдер оқылып, арнайы  қойылым көрсетілді.

Сонымен қатар іс-шара аясында Қазақстан Жазушылар одағының облыстағы өкілі Хамит Есаман, белгілі айтыскер ақын Ербол Қамбатыров және Данияр Әлімқұл, Нұржан Әліш, Дидар Аппасов сынды тағы да басқа қаламгерлер оқырмандармен кітаптың құндылығы жайлы еркін ой-пікір алмасып, көпшілікті кітап оқуға шақырды.

Құралай СЕЙСЕНБЕКҚЫЗЫ

AR-AI. – 2025. – 23 сәуір

23 сәуір — Халықаралык кітап және авторлық құқықты қорғау күніне орай №3 мектеп- лицейде №4 қалалық кітапхана қызметкерлерінің ұйымдасгыруымен және аталмыш оқу ордасының директоры М.Райкуловтың қатысуымен «Кітап, тарих, шежіре» атты іс-шара өтті.

Шара барысында №4 кітапхана қызметкерлері А. Жақанаева мен А.Баетова «Кітап — рухани қазына» атты кітап көрмесін таныстырды. Сондай-ақ №3 мектеп-лицейдің кітапханашылары З.Байжігіт пен Ш.Талканбаева «Балалар кітапханасы» бағдарламасы шеңберінде «Оқитын ұлт» кітап жәрмеңкесін өткізіп, балалар назарына түрлі кітаптар ұсынылды.

Сабыр ӘЗІМ

Jambyl-Taraz. – 2025. – 11 сәуір

Президентіміздің Жарлығымен биылғы «Жұмысшы мамандықтары жылы» аясында түрлі еңбек адамдары газет-журналдар мен телеарналарда көрсетіліп, олар мектептер мен түрлі оқу орындарында және кітапханаларда кездесулер өткізіліп жатқаны белгілі. Сондай кездесулердің бірі – Ғани Мұратбаев атындағы кітапхана ұжымының ұйымдастыруымен Тараз қаласының А.Гайдар атындағы №35 мектепте «Жасыл ел – Тараз» серіктестігінің жұмысшысы Ербол Жұмасаевпен өтті.

«Жұмысшы еңбегі қадірлі» тақырыбында өткен кездесудің мақсаты – оқушыларды жұмысшылардың еңбектерін бағалап, құрметтеп жүруге шақыру және өскенде мамандық таңдаудан жаңылмай, қай салада жұмыс істесе де ел ертеңі үшін аянбай тер төгу керектігін әрі атақ пен абыройға тек ерен еңбек арқылы бөленуге болатынын саналарына сіңіру. Кездесуді ашқан аталмыш кітапхана меңгерушісі Жаңагүл Ахумбекова еліміздің де, жеріміздің де еңбекпен көркейетінін және жұмысшы мамандықтарының қоғамда алар орны ерекше екеніне кеңінен тоқталып, сөзін «Қашанда еңбек адамы – ел мақтаны» деп түйіндеді.

Бұдан кейін сөз алған кеш қонағы, көгалдандыру ісінің шебері Ербол Мейірбекұлы өзінің бүгінге дейін жүріп өткен еңбек жолы мен жеткен жетістіктерін әңгімелей келе, әркім талмай іздену мен талпынудың арқасында ғана өзі қалаған мамандығының хас шебері болатынын түсіндіріп өтті. Сондай-ақ, кейіпкеріміз өзіміз тұрып жатқан өңірдің тазалығы мен көгеріштенуі бәрімізге ортақ екенін де айтып, қоршаған ортаны ластамай, таза ұстауға шақырды.

Тақырыпқа байланысты қойылған түрлі сұраққа тұшымды жауап берді. Өз кезегінде жиналған көпшілік қазіргідей жеңіл-желпі, мән-мағынасыз дүниелер мен оңай жолмен танылғысы келетін талантсыздардың қаптап кетіп, одан халықтың жалыға бастаған кезінде биылғы жылды «Жұмысшы мамандықтары жылы» деп жариялап, өздері көріне бермесе де, еңбектері ерен жандардың танылуына мүмкіндік туғызған Мемлекет басшысына алғыстарын айтты.

Мұнан соң көпшілік назарына «Мамандықты қалай таңдауға болады?» тақырыбында бейнеролик ұсынылды. Сонымен қатар, мектеп өнерпаздары ән-жырдан шашу шашып, кездесудің көркін кіргізді. Кітапхана ұжымы Ербол Жұмасаевқа алдағы уақытта да ел алғысын арқалап, еңбегінің жемісті болуына тілектестіктерін білдірді.

Соңында «Еңбек – ырыс, байлығың» атты кітап көрмесі оқырмандар назарына ұсынылып, кітапханашы Ұлжан Бейсенова жазушы Серікқали Бисақаевтың «Еңбек қауіпсіздігі және заңнама» кітабына библиографиялық шолу жасады. Ал, кешке жиналғандар ұйымдастырушыларға ризашылықтарын білдіріп, әдемі әсермен тарқасты.

Гүлжан Бошаева,

Ғ.Мұратбаев атындағы кітапхана қызметкері.

Aq jol. — 2025. — 10 сәуір

Тараз қаласы орталықтандырылған көпшілік кітапханалар жүйесінің Мұхтар Әуезов атындағы кітапханасында «Әулиеата – кітап оқитын өңір» жобасы аясында ағалықтан асып, абыз ақсақалдықтың асуына иек артқан белгілі ақын, Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері, Тараз қаласының Құрметті азаматы Қайырбек Асановтың 80 жасқа толуына орай «Ғибратты ғұмыр – көркем жыр» атты әдеби кеш өткізілді.

Іс-шараға Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері, Қазақстан Жазушылар және Журналистер одағының мүшесі, жазушы-драматург Көсемәлі Сәттібайұлы, Қазақстан Жазушылар одағының мүшесі, ақын, «Ерен еңбегі үшін» және «Дінмұхамед Қонаев» медальдарының иегері Баймаханбет Ахмет, мәдениет қайраткері, Қазақстан Журналистер одағының мүшесі, Талас ауданының Құрметті азаматы Пернебек Оспанов, Қазақстан Жазушылар одағының мүшесі, белгілі ақын, әнші-сазгер Үміт Битенова, Мәдениет саласының үздігі, айтыскер ақын Ербол Қамбатыров, М.Х.Дулати атындағы Тараз университетінің филология және журналистика факультетінің оқытушысы Бақытжан Мақашов, Тараз қаласы мәдениет және тілдерді дамыту бөлімінің басшысы Бақыт Тоқсанбаева қатысты.

Олар салмақты да салиқалы жырларымен қазақ поэзиясында сүбелі қолтаңбасы бар белгілі ақын, қоғамдағы маңызды әрі жауапты сала – журналистикада қырық жылға жуық абыройлы қызмет атқарған Қайырбек Асановтың шығармашылығы, жарты ғасыр бір шаңырақ астында бақытты өмір сүріп келе жатқан аяулы жары, «Поэзияның ақ гүлі» атанған Күләш Ахметова туралы ойларын ортаға салды. Кеш қонағы өзінің еңбек жолы туралы әңгімелеп, оқырмандар тарапынан қойылған сұрақтарға жауап берді. Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері, Кенен Әзірбаев атындағы облыстық филармониясының әншісі Бақыт Шағырбаев, мәдениет қайраткері Пернебек Оспанов бірнеше ән шырқады.

Кітапхана қызметкерлері Жанар Егеубаева, Әсел Сағындық, Ш.Мұртаза атындағы Халықаралық Тараз университетінің 2-курс студенті Айсезім Есалы, «Тараз-Болашақ» жоғары медициналық колледжінің студенттері Мұхамеджан Шәріпхан мен Ердәулет Саматұлы ақынның өлеңдерін жатқа оқыды. Кітапхана ұжымы ұйымдастырған «Поэзия – сөз өнерінің алтын тәжі» атты кітап көрмесінен Қайырбек Асановтың «Махаббат», «Ай мен күннің сәулесі» атты жыр жинақтарына библиографиялық шолу жасалды.

Кешті Тараз қаласы әкімдігінің мәдениет және тілдерді дамыту бөлімінің басшысы Бақыт Тілегенқызы қорытындылап, кеш қонақтарына алғысын білдірді.

Ұлбосын Сәулебаева,

қалалық орталықтандырылған көпшілік кітапханалар жүйесінің директоры.

Aq jol. — 2025. — 8 сәуір

Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаевтың Жарлығымен Наурыз мерекесі жаңаша форматта қатарынан он күн бойы тойланып келеді. Міне, осындай игі жобаның аясында еліміздің барлық жерінде мерекелік іс-шаралар өткізіліп, халқымыздың ұмыт бола бастаған кейбір әдет-ғұрып, салт-дәстүрлері, ұлттық киімдеріміз бен тағамдарымыз қайта жаңғыра түскені белгілі. Сондай мерекелік әрі тағылымды шараның бірін М.Шолохов атындағы қалалық кітапхана ұжымы «Тараз-ғасыр» колледжімен бірлесіп өткізді.

«Бақ-берекем, құт-мерекем – әз Наурыз» тақырыбы бойынша өткен мерекенің басты мақсаты жас ұрпаққа қазақ халқының көптеген салт-дәстүрін дәріптеп, тереңінен таныстыру әрі саналарына сіңіру еді.

Көз сүйсінтіп ұлттық киіммен ортаға шыққан жүргізуші Әсел Сағындықованың әдемі сәлемдесуі мен тұшымды кіріспесінен кейін сөз алған аталмыш кітапхана меңгерушісі Гүлшат Еркімбекова шығыс халықтарының ұлық мейрамы Наурыздың тарихы мен мән-мағынасын толығырақ таныстыра келе, көпшілікті құттықтап, ізгі тілегін арнады.

Одан кейін №38 орта мектептің 4 «а» сынып оқушылары Раяна Жүзжасар мен Әмір Құрманбеков Құрманғазының «Адай» күйін орындады. Өз кезектерінде осы мектептің оқушылары Н.Аманхан, А.Абзалқызы, А.Рахымбай, А.Тасболат Наурыз туралы өлең-жырлар оқыса, Абай атындағы мектептің 4 «а» сынып оқушысы А.Әлиева әннен шашу шашты.

Осындай құлақтан кіріп, бойды алар әсем ән-жырлар мен күмбірлеген күйлерден кейін көңілге түрлі ой салар халқымыздың «тұсаукесер», «сырға салу» сынды дәстүрлерінен көріністер көрсетілді. Көріністің артынша «Қазақ биін» билеген колледж бишілері Нұрбиназ Ахметбек пен Балмереке Әбубәкірқызы мерекелік шараның ажарын аша түсті.

Бұл күні «Нұр тарайды Наурыздан» атты кітап көрмесі де ұйымдастырылып, оны кітапханашы Анар Тілеген жан-жақты таныстырып, «Наурызнама» кітабына библиографиялық шолу жасады.

Мұнан соң барлығы ақ дастарқанға жайғасып, басты тағам наурыз көжеден дәм татты.

Мерейлі мереке соңында Қыдыр бабаның бейнесін сомдаған «Тараз-ғасыр» колледжі директорының тәрбие ісі жөніндегі орынбасары Бауыржан Нұралы қасиетті Рамазан айымен және Наурыз мейрамымен құттықтап, ақ батасын берді.

Ұлыстың ұлы күні Наурызды лайықты тойлап, дәстүрлеріміздің жаңғыра түсуіне өзіндік үлестерін қосқан ұйымдастырушылар мен қатысушыларға жиналғандар ризашылықтарын білдіріп, көтеріңкі көңіл күймен тарасты.

Бақытжан Әліқұлов, ақын-журналист

Ar-Ai. — 2025. — 26 наурыз

Поэзияның мұзбалағы атанған Мұқағали жыры – мәңгілік. Ақын көзінің тірісінде еленбей, қиындықты көп көргенімен, өміршең өлеңдері әр қазақтың жүрегіне сіңіп кетті. Бұл ақынның баршасы армандайтын бақыт. Мұқағали әдебиетке талабы бар жүздеген оқушының көңілінде өлең болып оқылып жатыр.

Абай атындағы Тараз қалалық орталықтандырылған көпшілік кітапханалар жүйесіне қарасты №5 кітапхана мен Тараз қаласындағы №5 мектеп-гимназия бірлесіп, жыр мұз балағы Мұқағали Мақатаевтың құрметіне «Жыр дастаны халқының жүрегінде» атты әдеби-сазды кеш өткізді. Кешті аталған кітапхананың қызметкері Салтанат Қойгелді «Сарыжайлау» әнімен ашса, кітапханашы Айзада Абилдаева «Халық поэзиясының алыбы» атты кітап көрмесіне библиографиялық шолу жасады. Ол Мұқағали Мақатаевтың жүзден астам өлеңіне ән жазылып, кең таралып кеткенін, әлем классиктерін ғажайып аударғанын айтып өтті. Ал кітапханашы Рима Әбденбаева мұзбалақ ақынның «Есіңе мені алғайсың» атты кітабын, көзі тірісінде жазған соңғы кітабы «Шуағым менің» жыр жинағын көпшілікке таныстырып өтті. Мұқағали ақынның өз дауысымен оқылған аудио өлеңдер көпшіліктің назарын аударды.

Аталған мектеп-гимназия оқушылары әйгілі ақынның «Аққулар ұйықтағанда» поэмасынан үзінді-қойылым көрсетті. Атап айтқанда, Айдын Базарбай, Томирис Шалқарбай, Айзере Тұрар өз рөлдерін керемет орындады. Талапты оқушылар бірер минуттық үзінді көрсету арқылы таланттарын танытты. Аталған мектеп-гимназияның «Сарыжайлау» қыздар би тобы мың бұрала би биледі.

Жиын соңында Абай атындағы Тараз қалалық орталықтандырылған көпшілік кітапханалар жүйесінің әдіскері Айнұр Байсейітова сөз сөйлеп, аймақ басшысының бастамасымен биыл «Әулиеата – кітап оқитын өңір» жобасы жарияланғанын атап өтті.

– Бұл іс-шара аталған жобаның аясында ұйымдастырылып отыр. Талай талантты оқушылардың өнерін көріп, қуандық. Кітапқа деген құрметтің, Мұқағали жырларына деген құрметтің артқанын байқадық, – дейді ол. Ал, №5 мектеп-гимназиясының директоры Нұралы Сейдахметов пен №5 кітапхана меңгерушісі Жанар Қалжанова ақын өлеңдері өскелең ұрпақты елдікке тәрбиелейтінін жеткізді.

Қорыта айтқанда, рухани кеш мұзбалақ ақын Мұқағали жырларына деген елдің ықыласы әрқашанда жоғары екенін аңғартты.

Есет ДОСАЛЫ

Aq jol. – 2025. – 22 ақпан.

Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаевтың 2025 жылды «Жұмысшы мамандықтарының жылы» деп жариялауы — еңбеккерлерге үлкен қуаныш сыйлап отыр. Осыған орай, Абай атындағы Тараз қалалық орталықтандырылған кітапханасында «Адал еңбек — құрметке лайық» атты пікір алмасу өтті.

Іс-шараға өңіріміздегі іргелі кәсіпорындардың бірі «Қазфосфат» жауапкершілігі шектеулі серіктестігінде еселі еңбек етіп келе жатқан «Минералды тыңайтқыштар» зауыты филиалының «Аммофос-2» цехының абсорбация аппаратшысы Нұрбол Исанов, осы цехтың булану аппаратшысы Нұржан Ахметжанов қатысып, өз міндеттерін сапалы атқаруда жауапкершілікті терең сезініп, ауыл шаруашылығына арналған минералды тыңайтқыштар шығаратын цехтың жұмысымен жақынырақ таныстырды.

Сонымен бірге, кітапхана оқырмандары тарапынан қойылған еңбек жолындағы жетістіктері мен отбасы туралы да әңгімелеп берді.

Нұржан Мәлікұлы:

«Біз әрқашан өзімізге жүктелген жұмысты сапалы атқарып, жауапкершілікті сезінеміз. Қоғамның дамуы әрбір еңбек адамының белсенділігіне байланысты. Мемлекет басшысының еңбекшілерге назар аударуы қуантады. Біздің кәсіпорында әр жұмысшының өз жұмыстарын сапалы орындауы маңызды. Оны үнемі есімізде ұстаймыз. Сіздермен ой бөлісіп, ашық әңгімелесу мені үлкен әсерге бөлеп отыр», – деді.

Кітапхана ұжымы ұйымдастырған «Жұмысшы – мерейлі мамандық» атты кітап көрмесіндегі қазіргі таңдағы сұранысқа ие жұмысшы мамандықтарына арналған әдебиеттермен кітапхана қызметкерлері жақынырақ таныстырды.

Аталған кітапхананың кітапханашысы Гүлнұр Нүрпейісова:

«Еңбек адамдарымен кездесу оқырмандарымыз үшін де қызықты болды. Көптеген көркем шығармалардың кейіпкері – еңбек адамдары. Сондықтан, мұндай кездесудің әсері мол», – дейді.

Іс-шара соңында кітапхана директоры Ұлбосын Сәулебаева кеш қонақтарына алғыс білдіріп, еңбектеріне табыс тіледі.

Есет Досалы

Aq jol. – 2025. – 8 ақпан

Мемлекет басшысы халқымыздың дара тұлғаларын құрметтеуді әсте назардан тыс қалдырған емес. Ел Президентінің халықтың біртуар перзенті жайлы: «Абай халықты той тойлауға емес, рухани кемелденуге шақырды. Абайдың ұлағаты әлі күнге дейін маңызын да, құндылығын да жоғалтқан жоқ. Сондықтан, біз оның терең ойларына, келешектің келбетіне үңілген көрегендігіне таңырқаудан жалыққан емеспіз. Абай ілімі бүгінгі бірқатар бағыттарға орайлас келеді» деп атап өтуі де бекер емес. Қазақ халқы қашанда кемеңгер Абайын ұмытпай, оның даналық ойларымен тыныстап келеді.

Ақыл-ойдың кемеңгері Абай Құнанбайұлының 180 жылдығына орай Ықылас Дүкенұлы атындағы Тараз қалалық мәдениет үйінде «Абай – дана, Абай – дара қазақта» атты әдеби-сазды кеш өтті. Біз қай кезде де Абай даналығына сүйенбей, хакімнің өсиеттерінен нәр алмай жүре алмаймыз. Абай жолы – туралық пен әділдіктің ауылына бастайтын шамшырақ. Өңірімізде хакімнің атымен аталатын мекеме, оқу орны, көше, ауыл атаулары аз емес. Олардың баршасы да хакімнің есімін құрмет тұтады.

Абай атындағы Тараз қалалық орталықтандырылған кітапханалар жүйесі, Абай атындағы Жамбыл гуманитарлық жоғары колледжі, Абай атындағы облыстық мамандандырылған дарынды балаларға арналған қазақ тілі мен әдебиетін тереңдете оқытатын мектеп-гимназиясы бірлесіп ұйымдастырған іс-шара колледждің актер мамандығындағы студенттерінің театрландырылған қойылымымен басталды. Бұл іс-шараның мәнісі Абай атындағы мекемелер мен оқу орындарының бірігуінде болды. Абайдың жастық жылдарын, кемелдену кезеңдерін қамтыған қойылым көптің көңілінен шықты.

Мұнан соң, хакімнің «Айттым сәлем, Қаламқас» әнін жас әнші Ақтөре Орынбасар «Тараз-ғасыр» ансамблінің сүйемелдеуімен табиғи дауыста орындады. Абайдың «Тор жорға» атты күйіне «Шолпы» би ансамблінің бишілері мың бұрала билесе, аталған колледж студенттері хакімнің қара сөздерінің үзінділерін жатқа оқыды. Мұнан соң халықаралық «Бақытты бала» ән байқауының бас жүлдегері Айлун Заушева кемеңгердің «Мен бір жұмбақ адаммын, оны да ойла» әнін жүректерге жеткізе шырқады.

Абай атындағы мамандандырылған дарынды балаларға арналған қазақ тілі мен әдебиетін тереңдете оқытатын мектеп-гимназиясының мұғалімдері және Абайтанушы, филология ғылымдарының кандидаты Рахат Саламатова хакімнің терең толғаныстарын, даналық ойларын көпшілік назарына ұсынды. Абайтанушы: «Заңғар жазушы Мұхтар Әуезов айтқандай, Абай – мұхиттай терең әлем. Хакім жазып кеткен қазына ешқашан таусылмайды. Ол – қазақ халқының үлкен рухани олжасы. Біз оны осы кеш барысында да сезініп отырмыз», – деп толғанды.

Аталған мектеп гимназиясының мұғалімдері Абайдың «Көзімнің қарасы» әнін хормен орындады. Осындай ғажап сәттерге де қалың көрермен қол соғып, ыстық ықылас танытты.

Іс-шараға келген Тараз қаласының әкімі Бақытжан Орынбеков, жергілікті ақын- жазушылар, зиялы қауым өкілдері, алдыңғы толқын ардагерлер мәдениет үйінің фоесіне қойылған Абайдың шығармашылығына арналған кітап көрмесіне ерекше назар аударды. Абай атындағы Тараз қалалық орталықтандырылған кітапхана қызметкерлері мұндағы әр кітапқа қысқаша шолу жасап, мән-мазмұнын айтып өтті.

Іс-шараның әсері жайлы Абай атындағы Тараз қалалық орталықтандырылған кітапханалар жүйесі мекемесінің директоры Ұлбосын Сәулебаева: «Абай Құнанбайұлы – барша қазаққа ортақ дара тұлға. Кітапханалар жүйесінің хакім атымен аталғаны біз үшін мақтаныш. Біздің мекемеге қарасты кітапханалардың баршасында хакім туралы көптеген іс- шаралар, әдеби кештер өтіп тұрады. Биыл хакімнің 180 жылдығына орай бірнеше іс-шара өткізуді жоспарлап отырмыз. Оған өңірдің ақын-жазушылары, зиялылары белсене атсалысады деген ойдамыз. Екі іргелі оқу орнымен бірлесіп осы іс-шараны қолға алдық. Көпшіліктің көңілінен шыққан тәрізді. Алдағы уақытта да Абай хакімге деген құрметіміздің ауқымы ұлғая түседі.

Себебі, Абай тағылымы – мәңгілік тағылым» десе, Абай атындағы мамандандырылған дарынды балаларға арналған қазақ тілі мен әдебиетін тереңдете оқытатын мектеп- гимназиясының оқушысы Әділет Мұратбек:

«Біз еліміздің болашағы үшін білім алып жатқан оқушылармыз. Абай атындағы мамандандырылған білім ордасында оқып жүргеніме қуанамын. Біз сыныптастарымызбен бірге сол үдеден шығуға күш салып, сабақ үлгеріміміз бен тәртібіміздің жақсы болуын қадағалап отырамыз. Мектеп- гимназияда өтетін хакімге арналған іс-шараларға, театрландырылған көріністерге белсене қатысамыз. Атап айтқанда, біздің гимназияның оқушылары Нұралы Қожа, Рәсілжан Тұрсынғали, Айару Қ уан дық, Ү міт Б одау ө з рөлдерін өте жақсы ойнап шығатын жас өнерпаздар. Бүгінгі ауқымды әдеби кеш көңілімізден шықты. Мұндай іс-шаралар көбірек өтіп тұрса, хакімнің еңбектері көбірек насихаттала берсе деген тілегім бар», – дейді.

Абай – қазақтың данасы. Биыл Мемлекет басшысының бастамасымен және қолдауымен «Жұмысшы мамандықт ар жылы» жарияланса, ол туралы да хакім:

«Сенбе жұртқа тұрса да қанша мақтап,

Әуре етеді ішіне қулық сақтап.

Өзіңе сен, өзіңді алып шығар,

Еңбегің мен ақылың екі жақтап, – деп осыдан 150 жыл бұрын тайға таңба басқандай айтып кеткен. Хакім сөзі қазіргі уақытпен де үндесіп, талай түйіннің шешуі, талай сұрақтың жауабы болып тұрғандай.

Сондықтан, аталған әдеби кештің мазмұны жоғары болды. Жа лпы, хакімнің рухына арналған іс-шара жиналған көпшілікке ерекше әсер сыйлағаны анық.

Есет Досалы

Aq jol. — 2025. — 28 қаңтар