Абай атындағы Тараз қалалық орталықтандырылған кітапханасында «Абайтанудың көшбасшысы Мекемтас Мырзахметұлы — 95 жас» атты кеш өтті.

  Тағылымды басқосуға М.Х. Дулати атындағы Тараз университетінің профессоры, филология ғылымдарының докторы Сәмен Құлбарақ қатысып, жиынның мазмұны мен мәніне кеңінен тоқталды. Ол Мекемтас Мырзахметұлының университетте сабақ бергенін мақтанышпен айтты. Студенттерге ғалымның өнегелі өмірі мен азаматтық ұстанымдары жайлы тағылымды әңгіме өрбітті.

– Мекемтас аталарың Абай Құнанбайұлын ғана емес, Мұхтар Әуезовты да терең зерттеді. Мұхтар Әуезовтың «Көксерек» деген көлемді әңгімесін білесіңдер. Мекемтас Мырзахметұлы университетте жүргенімізде осы әңгімені талдататын. Шығарманың соңында қасқырдың тұқымы Көксерек өзін асырап баққан Құрмашты өлтіреді. Яғни, жақсылыққа жамандық жасайды. Осы орайда ағай әңгімеге екінші жағынан қарауды үйрететін. Мәселен, «Көксерек» әңгімесінің бір астары қазіргі үстемдігі жоғары халықтың қазақ халқына қиянаты. Жазушы астарлап соны көрсетіп отыр дейтін, – деді Сәмен Құлбарақ.

Кітапханашы Рима Әбденбаева жас оқырмандарды кітап көрмесімен таныстырып, Мекемтас Мырзахметұлы туралы жазылған жазушы Елен Әлімжанның «Алтын жүлге жыры» атты романына тоқталды. Ғалымның 10 томдық жинағына да шолу жасады.

Жиынды кітапхана директоры Ұлбосын Сәулебаева қорытындылап, белгілі ғалым Сәмен Құлбараққа алғысын білдірді.

 Есет Досалы

Aq jol. — 2025. — 9 желтоқсан (№140). — 8 б.

      Тараз қалалық орталықтандырылған көпшілік кітапханалар жүйесінің «Ұлы дала» шағынауданындағы кітапханасында рухани тағылымға толы «100 кітап оқып, ой бөлісемін» атты оқырман бенефисі өтті.

  «Әулиеата- кітап оқитын өңір» жобасы аясында кітап оқуды насихаттау және оқырман мәдениетін дамыту мақсатында ұйымдастырылған шараға қала әкімдігі мен мәдениет саласының өкілдері, кітапсүйер қауым және белсенді оқырмандар қатысты.

100 кітап оқып, үздік атанған кітапсүйерлер өздері оқыған әр кітаптың қысқаша мазмұнын айтып, оның өмірлік көзқарасына қалай әсер еткені туралы талдап жеткізді. Сондай-ак «Жақсы кітап — жан азығы» атты кітап көрмесі ұйымдастырылып, шолу жасалды.

Шара барысында қала әкімінің орынбасары Ұлана Сламбекова үздік оқырмандарға арнайы марапаттар мен Алғыс хаттар табыстады.

Дедек Төлен

Jambyl-Taraz. — 2025. — 5 желтоқсан (№96). — 1 б.

Келін қашанда қазақ қоғамында ерекше мәртебеге ие. Келінді біздің халқымыз тек бір отбасының мүшесі деп ғана емес, қоғамның мәдени-рухани құндылықтарын сақтаушы ретінде қабылдайды.

25 қазан — Республика ұлттық мерекесіне орай Тараз қалалық ардагерлер кеңесі мен қалалық аналар кеңесінің ұйымдастыруымен «Құтты келін-шаңырақ ырысы» атты келіндер байқауы жоғары деңгейде ұйымдастырылды.

Байқаудың мақсаты — мемлекеттік тілі құрмет көрсету, еліміздің тарихы мен мәдени дамуын жетік білу, салт-дәстүріміз бен әдеп-ғұрпымызды кеңінен насихаттау, қазақ келініне тән әдемілік, әдептілік, ибалық, сымбаттылық, ізеттілік пен іскерлікті, тапқырлықты дәріптеу болатын.

Байқауды жүргізуші қатысушы келіндерді сахна төріне шақырып, көпшілікке таныстырған соң, байқаудың бес кезеңнен тұратындығын хабарлады.

Бірінші кезең — «Келіні жақсы уйдің — керегесі алтын». Бұл кезеңде үміткерлеріміз өрнекті сөз, көрікті оймен өздерін таныстырады.

Екінші кезең — «Ата мұра-асыл қазына». Бұл бөлімде қатысушылардың шығармашылық қабілеттері сынға түседі.

Үшінші кезең — «Балалы уй-базар». Мұнда байқауға қатысушы келіндер бала тәрбиесіне қатысты өз ой-толғамдарымен бөлісті. Бесік жырын айтудан өзара бәсекелесті.

Төртінші кезең — «Әйел-уйдің қазығы». Бұл кезеңде отбасылық құндылықтарға сай салт-дәстүр, келіннің қайын жұртын қалай атайтыны, ата-енесін сыйлау, құрметгеуі жайлы түсінік-танымы сынға түседі.

Бесінші кезең — «Келін көркі — өнер». Бұл бөлімде қатысушылардың шығармашылық қабілеттері сынға түседі.

Жамбыл облыстық ардагерлер кеңесі жанындағы билер кеңесінің төрағасы Оңласын Есіркепов рухы биік, өзінің шығармашылық мүмкіндігі мол, бүгінгі қазақтың болмысы, салт-дәстүрі, өнері бойынша байқауға қатысқалы отырған келіндерге сәттілік тілеп, ақ батасын берді.

Байқауға қатысқан 5 келіннің барлығы да үлкен жауапкершілікпен, даярлықпен келгендіктерін паш етіп, көрермендердің ризашылығына бөленді.

Сондықтан да әділ қазылар алқасы жеке-жеке орындарды белгілемей, оның орнына әрқайсысының көрсеткен өнерлеріне қарай аталымдар бойынша марапатталды.

Атап айтқанда, «Алмаз медикал групп» емханасындағы диагностика бөлімінің медбикесі Қабдраш Бибінұр Айдарханқызына «Парасатты келін», №45 орта мектебінің мұғалімі Рысбекова Алтынай Нұрланқызына «Инабатты келін», Абай атындағы орталық кітапханасының кітапханашысы Жолина Гүлжанар Жаңбыршықызына «Сүйкімді келін», М.Х.Дулати атындағы Тараз өңірлік университеті мәдениет және өнер кафедрасының оқытушысы Байсмақова Айгүлге «Көрермен көзайымы», балалар мен жасөспірімдер шығармашылық орталығының оқытушысы Қосақбаева Ақбота Жеңісбекқызына «Өнерлі келін» деген аталымдар бойынша жүлде табысталды.

Тартымды да тартысты өткен келіндер байқауын қорытындылаған Тараз қалалық ардагерлер кеңесінің төрағасы Күләш Әбдікешова мен педагогика ғылымдарының докторы, профессор, қалалық ардагерлер кеңесі жанындағы аналар кеңестің төрайымы Жанат Сарыбекова байқауға қатысқан талантты келіндердің әрқашанда ұрпақтарының қызығына кенеліп, жүздерінен шуақ шашып жүре берулеріне тілектестіктерін білдіріп,барлығын арнайы дипломмен марапаттап, сый-сияпат жасады. Сондай-ақ Қазіргі заман гуманитарлық-техникалық колледжінің директоры Фарида Нақыш та келіндерге бағалы сыйлықтар тарту етті.

Осылайша қазақ келінінің жүрегіндегі мейірім мен парасат нұры ел іргесін бекем ететін ең асыл қазына екенін тағы да бір паш етті.

Алдаберді Меңлібайұлы,

Тараз қалалық ардагерлер кеңесінің мүшесі

Ғұмыр-Дария. — 2025. — 25 қазан 

      Таразда қалалық ардагерлер кеңесінің ұйымдастыруымен «Құтты келін — шаңырақ ырысы» атты келіндер байқауы өтті. Ұлттық құндылықтарымызды ұлықтау, халқымыздың мәдениеті мен әдеп-ғұрпын кеңінен насихаттау мақсатымен ұйымдастырылған шараға қала әкімдігі қолдау көрсетті.

Шараның шымылдығы облыстық билер кеңесінің төрағасы Оңласын Есіркеповтің ақ батасымен түрілді. Ал сайыс басталып, ақ жаулықты келіндер сахнаға шыққанда зал іші нұрға толғандай болды. Келіндердің әр қимылынан — ізет, әр сөзінен — ілтипат, күлкісінен мейірім төгіліп тұрды.

Бес кезеңнен тұрған байқауға келін мен енеден құралған 5 жұп қатысты. Әр саланың тізгінін ұстап, қызметке де, үй шаруасы мен бала тәрбиесіне де үлгеріп жүрген нәзікжандылардың бірінен-бірі өтетіні ә дегеннен-ақ байқалды. Келіндерін қолдаған енелерінің демеуі де бірден аңғарылды. Осылайша қатысушылар кезең-кезеңмен өз өнерлерін ортаға салып, ұлттық тағам пісіріп, кесте тігіп, қазақ келінінің шебер де сыпайы болмысының биіктігін көрсетті.

Айталық, қатысушылар «Келіні жақсы үйдің керегесі алтын» бөлімінде өрнекті сөз, көрікті оймен өздерін таныстырды. Мұнда қазылар алқасы келіндердің сөз саптауы, иба-инабаты мен сахналық киіміне баса назар аударды. «Атамұра — асыл қазына» бөлімінде жұптардың шығармашылық қабілеттері сыналды. Ал «Балалы үй — базар» кезеңінде келіндер бала тәрбиесіндегі ұлттық тәрбиеге қатысты ситуациялық сұрақтар арқылы қазылар қойған тапсырмаларды орындады. Сонымен қатар бесік жырын айтудан да сынға түсті. «Әйел — үйдің қазығы» бөлімінде ақ жаулықтылардың отбасылық құндылықтарға байланысты салт-дәстүрлерді, жанұяға қатысты жөн-жоралғыны қаншалықты білетіндері, туыстық қарым-қатынастар жайындағы түсінік-танымдары тексерілді. Қорытынды бөлімде келіндер өнерлерін ортаға салды. Сондай-ақ шай құю мәдениетін меңгеруіне көңіл бөлінді.

Байқау нәтижесі бойынша «Көрермен көзайымы» аталымы М.Х.Дулати атындағы Тараз университеті «Мәдениет және өнер» кафедрасының оқытушысы Айгүл Байсмақоваға бұйырды. Абай атындағы кітапхананың кітапханашысы Гүлжанар Жолина «Сүйкімді келін» атанса, «Almaz Medical Group» емханасы «Диагностика» бөлімінің медбикесі Бибінұр Қабдраш «Парасатты келін» номинациясын иеленді. Ал Б.Момышұлы атындағы №45 қазақ классикалық гимназиясының мұғалімі Алтынай Рысбекова – «Инабатты келін», балалар мен жасөспірімдер шығармашылық орталығының оқытушысы Ақбота Қосақбаева «Өнерлі келін» аталымына лайық деп танылды. Осылайша барлық келін жеңіс тұғырынан көрініп, ұйымдастырушылар тарапынан Алғыс хаттар мен бағалы сыйлықтар ұсынылды.

— Бүгінгі заманда адам жанына жылу сыйлайтын рухани құндылықтар екінші қатарға ысырылып бара жатқандай. Осындай сәтте келіндер байқауы – халқымыздың салт-дәстүрін қайта жаңғыртып, аналық ізеттің, отбасы бірлігінің, инабаттылықтың мәнін ұғындыратын ерекше шара. Бұл байқаудағы әр сәлем, әр тағам, әр киім ұлттың тарихынан сыр шертеді. Келіннің иіліп сәлем салуы — құрметтің белгісі, тіліміздегі әдепті сөздер — тәрбиенің негізі, ал шебер қолынан шыққан тағам мен кесте — өнер мен махаббаттың көрінісі.

Келін — шаңырақтың шырағы. Сондықтан келіннің бойындағы инабат пен иман, мейірім мен ізет — ұлт болашағының кепілі. Міне, осыны ұғындыру үшін өткізілетін әрбір келіндер байқауы — тек сахналық көрініс емес, ұрпақ сабақтастығының, рухани жаңғырудың жарқын көрінісі, — дейді қалалық ардагерлер кеңесі жанындағы «Аналар алқасының» төрайымы Жанат Сарыбекова.

Осылайша бұл күн ұлттың ұлағатын ұлықтаған күн болып, қазақ келінінің жүрегіндегі мейірім мен парасат нұры ел іргесін бекем ететін ең асыл қазына екенін тағы бір мәрте дәлелдеді.

Арайлым Шабденова

Jambyl-Taraz. — 2025. — 24 қазан 

«Отан-отбасынан басталады» деген қарапайым қағида қай дәуірде болсын маңызын жоғалтқан емес. Әрбір отбасы — қоғамның діңгегі, экономикадағы, мәдениеттегі, әлеу- меттік саясаттағы барлық жаңа жетістіктерінің негізі. Отбасы баланың азамат болып өсуінің негізі болып табылады. Отбасының басты қызметі — баланы тәрбиелеу. Отбасы тәрбиесі — бұл жалпы тәрбиенің ең басты бөлігі.

     Осы бағытта Тараз қаласының Абай атындағы орталық кітапханасында Отбасы күніне арналған «Тәрбиенің ең тамашасы-отбасы» атты кездесу кеші өтті.

Басқосуға қатысқан колледж білімгерлеріне Тараз қалалық ардагерлер кеңесінің жауапты хатшысы, Ұлттық қауіпсіздік комитетінің отставкадағы полковнигі Сауранбек Жамалбеков жазушы Санжар Керімбайдың «Бейсен және Болмыс» атты кітабынан отбасы туралы тәрбиелік мәні бар мысалдар келтірді. Осы кітаптың басты кейіпкері, кезінде «Айтуға оңай» бағдарламасын басқарған Бейсен Құранбек жиырма жеті жасында өз отбасының ата заңын өзі жазған. Келіншегі екеуі мынадай он шартқа сөзсіз бағынамыз деп келіскен. Сегіз шарт жария, екеуі құпия. Өзгеге айтылмайды. Екеуінің арасында мәңгілік құпия болып қалады. Бейсеннің сегіз қағидасы жастарға үлгі ретінде ұсынылды.

Өз кезегінде сөз алған ардагердің жары Гүлжәмила Есжанова да отбасы деген қасиетті ұғым екендігін, әр адамның өміріне бастама болатындығын айта келіп, қатысып отырған жастарға сәттілік тіледі.

Ал, Тараз қалалық ардагерлер кеңесі ұйымдастыру-әдістемелік бөлімінің жетекшісі Алдаберді Мақашев пен оның жұбайы, «Алтын алқа» иегері Әсия Ысмайылова өздерінің отбасы туралы жан-жақты әңгімелеп берді. Олар өз сөздерінде жеті «гүл» (қыз балалар) тәрбиелеп өсіргендігін, олардан 26 немере, 8 шөбере сүйіп отырғандығын айтып, өздерінің бақытты ата-әже екендігін білдірді.

Отбасы — мемлекеттің іргетасы. Ол — адам баласының өсіп-өнер, қанат жайып түлеп ұшатын алтын ұясы. Осы бағытта өткізілген іс-шараны қорытындылаған кітапхана директоры Улбосын Сәулебаева өздерінің тәрбиелі ойларымен бөліскен ардагерлерге алғысын білдіріп, аналардың иықтарына орамал жауып, гүл шоқтарын ұсынды.

  Баймұрат Жақсыбеков,

Ардагер айнасы. — 2025. — 1 қазан

       Тараз қалалық Абай атындағы орталық кітапханада «Bookdating» жобасы аясында шығыстың ғұлама ойшылы, Аристотельден кейінгі «екінші ұстаз» атанған Әбу Насыр әл-Фарабиге арналған «Шығыстың ұлы ойшылы» атты оқырмандар конференциясы өтті.

«Bookdating» – кітапсүйер қауымның зияткерлік алаңы. Бұл жоба әртүрлі тақырыптар мен бағыттардағы кітаптарды талқылайтын заманауи әрі тиімді платформа болып табылады. Жобаның мақсаты – білімді қауымды біріктіру, отандық авторларды қолдау, сондай-ақ оқырмандар арасында өздері ұсынған кітаптарды оқу мәдениетін қалыптастыру.

Іс-шара барысында алғашқы сөз Тараз қалалық №46 орта мектебі тарих пәнінің мұғалімі Меруерт Юсуповаға берілді.

— Әбу Насыр әл-Фараби — ғұлама ғалым, түркі жұртының жарық жұлдызы. Ол — көрнекті ойшыл, өз дәуірінің ірі ғалымы, философ және шығыс аристотелизмінің ең көрнекті өкілі. Ғалым қазақ жерінің оңтүстігіндегі көне Отырар қаласында дүниеге келген. Өзінің терең білімінің арқасында «Екінші ұстаз» атанған. Әл-Фарабидің ғылыми және шығармашылық мұрасы аса бай. Ол философия, логика, саясат, этика, музыка, астрономия, математика, медицина сынды ғылым салаларында 150-ге жуық еңбек жазған, — деді ол.

Сондай-ақ Меруерт Ізбәкірқызы конференцияға қатысып отырған колледж студенттеріне әл-Фарабидің еңбектеріне қатысты сұрақтар қойып, кей тұстарын өзі толықтырып, түсіндіріп отырды.

Келесі кезекте филология ғылымдарының докторы, профессор, М.Х. Дулати атындағы Тараз өңірлік университеті жанындағы «Дулатитану» ғылыми-зерттеу орталығының директоры Сәмен Құлбарақ сөз сөйледі.

– Биыл ұлы ойшыл Әбу Насыр әл-Фарабидің туғанына 1155 жыл толып отыр. Әр дәуірдің ұлы философтары бақытты өмір, ізгілікті тұрмыс жайлы терең ой қозғаған. Солардың ішінде әл-Фарабидің «Бақыт жолын сілтеу», «Бақытқа жету жайында» атты еңбектерінің орны ерекше. Ол бұл шығармаларында бақыт – өмірден ләззат алу емес, әрекетшіл ақыл-парасат арқылы мақсатқа жету екенін айтады. Ғалым бақытқа жетудің жолын – «адамның өзін-өзі жетілдіру арқылы кемелдікке ұмтылуы» деп түсіндіреді, – деді профессор.

Тараз қалалық ардагерлер кеңесінің ұйымдастыру-әдістемелік бөлімінің жетекшісі Алдаберді Мақашев та өз пікірін ортаға салды.

— Әл-Фарабидің шығармашылық мұрасына деген қызығушылық бүкіл әлемде, соның ішінде Қазақстанда жылдан жылға артып келеді. Оның ғылым мен мәдениетке қосқан үлесі түркі халықтарының, әсіресе қазақ мәдениетінің дамуына зор ықпал етті. Сондықтан бүгінгі ұрпаққа ғұламаның еңбектерін терең түсіндіріп, олардың рухани байлығын арттыру — басты міндетіміз, — деп қорытындылады ол.

Конференция соңында «Әл-Фараби — әлемнің ұлы ойшылы» атты тақырыпта кітап көрмесі ұйымдастырылды.

  Сауранбек Жамалбеков

Ардагер айнасы. — 2025. — 1 қазан

      Еңбек адамның арманын орындап, қоғамның дамуына оң ықпал етеді. Еңбекпен табылған ақша да адамға тәуелсіздік береді. Тәуелсіздікті сақтап қалып, дамыған елдер қатарында болу үшін мемлекеттің экономикасы қуатты, қорғаныс қабілеті мығым, халқы сауатты және еңбекқор болуы шарт.

Еңбектің адам өміріндегі маңыздылығын түсіндіру, еңбек ете білу дағдыларын дамыту мақсатында М.Әуезов атындағы кітапханада еңбек күніне орай «Қажырлы еңбекпен биікке жету» атты әдеби қонақжай өткізілді. Кеш қонақтары зейнет демалысындағы еңбек ардагерлері, Тараз қаласына еңбегі сіңген, қаланың Құрметті азаматтары – Адамбай Абдразақов пен Күләш Назарбекова Тараз гуманитарлық-техникалық колледжінің 2-курс студенттеріне «Еңбектің адамның өмірінде қандай маңыз бар?» деген сұрақ аясында өз ойларымен бөлісіп, жастарды еңбекті сүюге, ел игілігі үшін қызмет етіп, салауатты өмір салтын ұстанып, биіктерге ұмтылуға шақырды.

Жиын барысында сондай-ақ еңбек тақырыбы аясында мақалдар айтылып, мағынасы талқыланды. Еңбек ардагерлерінің құрметіне әннен шашу шашылды. Кітапхана қызметкерлері «Еңбек түбі – береке» атты кітап көрмесін ұйымдастырып, Қ.Саржановтың «Толқынмен алысқан, балықшылар – арыстан», «Аралдың айтылмаған ақиқаты» атты кітаптарына библиографиялық шолу жасады.

Нұргүл Маликова, кітапханашы

Jambyl-Taraz. — 2025. — 17 қазан

     Тараз қалалық Абай атындағы орталық кітапханада «Bookdating» жобасы аясында шығыстың ғұлама ойшылы, Аристотельден кейінгі «екінші ұстаз» атанған Әбу Насыр әл-Фарабиге арналған «Шығыстың ұлы ойшылы» атты оқырмандар конференциясы өтті.

  «Bookdating» – кітапсүйер қауымның зияткерлік алаңы. Бұл жоба әртүрлі тақырыптар мен бағыттардағы кітаптарды талқылайтын заманауи әрі тиімді платформа болып табылады. Жобаның мақсаты – білімді қауымды біріктіру, отандық авторларды қолдау, сондай-ақ оқырмандар арасында өздері ұсынған кітаптарды оқу мәдениетін қалыптастыру.

Іс-шара барысында алғашқы сөз Тараз қалалық №46 орта мектебі тарих пәнінің мұғалімі Меруерт Юсуповаға берілді.

— Әбу Насыр әл-Фараби — ғұлама ғалым, түркі жұртының жарық жұлдызы. Ол — көрнекті ойшыл, өз дәуірінің ірі ғалымы, философ және шығыс аристотелизмінің ең көрнекті өкілі. Ғалым қазақ жерінің оңтүстігіндегі көне Отырар қаласында дүниеге келген. Өзінің терең білімінің арқасында «Екінші ұстаз» атанған. Әл-Фарабидің ғылыми және шығармашылық мұрасы аса бай. Ол философия, логика, саясат, этика, музыка, астрономия, математика, медицина сынды ғылым салаларында 150-ге жуық еңбек жазған, — деді ол.

Сондай-ақ Меруерт Ізбәкірқызы конференцияға қатысып отырған колледж студенттеріне әл-Фарабидің еңбектеріне қатысты сұрақтар қойып, кей тұстарын өзі толықтырып, түсіндіріп отырды.

Келесі кезекте филология ғылымдарының докторы, профессор, М.Х. Дулати атындағы Тараз өңірлік университеті жанындағы «Дулатитану» ғылыми-зерттеу орталығының директоры Сәмен Құлбарақ сөз сөйледі.

– Биыл ұлы ойшыл Әбу Насыр әл-Фарабидің туғанына 1155 жыл толып отыр. Әр дәуірдің ұлы философтары бақытты өмір, ізгілікті тұрмыс жайлы терең ой қозғаған. Солардың ішінде әл-Фарабидің «Бақыт жолын сілтеу», «Бақытқа жету жайында» атты еңбектерінің орны ерекше. Ол бұл шығармаларында бақыт – өмірден ләззат алу емес, әрекетшіл ақыл-парасат арқылы мақсатқа жету екенін айтады. Ғалым бақытқа жетудің жолын – «адамның өзін-өзі жетілдіру арқылы кемелдікке ұмтылуы» деп түсіндіреді, – деді профессор.

Тараз қалалық ардагерлер кеңесінің ұйымдастыру-әдістемелік бөлімінің жетекшісі Алдаберді Мақашев та өз пікірін ортаға салды.

— Әл-Фарабидің шығармашылық мұрасына деген қызығушылық бүкіл әлемде, соның ішінде Қазақстанда жылдан жылға артып келеді. Оның ғылым мен мәдениетке қосқан үлесі түркі халықтарының, әсіресе қазақ мәдениетінің дамуына зор ықпал етті. Сондықтан бүгінгі ұрпаққа ғұламаның еңбектерін терең түсіндіріп, олардың рухани байлығын арттыру — басты міндетіміз, — деп қорытындылады ол.

Конференция соңында «Әл-Фараби — әлемнің ұлы ойшылы» атты тақырыпта кітап көрмесі ұйымдастырылды.

  Сауранбек Жамалбеков,

Тараз қалалық ардагерлер кеңесінің жауапты хатшысы

Ar-Ai. — 2025. — 8 қазан (№77). — 12 б.

      Халқымыз қашанда ақ сақалды қариясын сыйлаған. Үлкендерден бата алып, бағын асырған. «Қарты бар үйдің қазынасы бар» демекші, әр шаһар мен ауылдың бата берер қарты жасына лайық, аузы дуалы, сөзі берекелі, ісі тыңғылықты, ойы терең, ақылы телегей теңіз болатыны хақ. Міне, осындай ақсақалдар — мақтаныш, өткеннің асыл мұрасы мен мұраттарына адал болу өскелең ұрпақтың басты борышы. Тараз қалалық орталықтандырылған кітапаханалар жүйесіне қарасты М.Әуезов атындағы кітапханасында «Жолдарың жүріп өткен бір-бір дастан» атты дөңгелек үстел барысында осы тұрғыда кеңінен сөз болды.

Жиынға облыстық ардагерлер кеңесінің мүшелері Исмаил Хаджимуратов, Әділбек Әлішев, Бола Қалтаев, Төлепберген Сейітқадыров қатысып, өздерінің ойпікірін ортаға салды. Мәселен, Исмаил Хаджимұратов ұлттар достығы, аға буынның тағылымы жөнінде терең ой қозғаса, өзге ардагерлер де тұщымды пікірлерімен ерекшеленді.

Қазақстан ардагерлері «Айрықша тәуелді ардагерлер мен мүгедектері» аймақтық қоғамдық бірлестігінің саяси бөлім бастығы Сейітхан Қуантаев жастар бойындағы патриоттық тұрғысынан сөз қозғады. Кеште Тараз қаласындағы №8 мектеп-гимназиясының 10-сынып оқушылары көрініс қойып, ән шырқап, өз өнерлерін көрсетті. Кітапханашы Сәуле Ешжанова ақиық ақын Мұқағали Мақатаевтың «Қариялар азайып бара жатыр» өлеңін оқыды.

Мерекеге орай «Қарттарым – асыл қазынам» тақырыбында ұйымдастырылған кітап көрмесі таныстырылды. Оны кітапханашы Қарлығаш Әгигаева таныстырды. Кеш соңында көреген қарияларымыз тілек, алғыстарын білдіріп, ақ бат аларын берді.

«Сіздермен оқырманның жүздесуі – тәрбиенің бастауы. Бойларыңыздағы асыл қасиеттер жас ұрпақтың жүрегіне жетуі керек. Сонда тәрбиелі ұрпақ, өнегелі істер көбейеді. Сіздер бір-бір әулеттің тірегі, қаймағысыздар», – деген аталған кітапханалар жүйесінің директоры Ұлбосын Сәулебаева жиынды қорытындылап. Абыз ақсақалдар қаланың да, даланы да сәні. Олардың кеудесі – шежіре, көңілі – кітап. Себебі өмірден түйгендері көп. Сағи Жиенбаев айтқандай, «Даламның иісі бұрқырап, қарттарым аман-сау жүрші!».

Есет Досалы

Aq jol. — 2025. — 7 қазан (№113). — 8 б.

Тараз қаласының Абай атындағы орталық кітапханасында «Bookdating» жобасы аясында шығыстың ғұлама ойшылы, математик, астролог, Аристотельден кейінгі екінші ұстаз атанған Әбу Насыр әл-Фарабиге арналған «Шығыстың ұлы ойшылы» атты окырмандар конференциясы өтті.

«Bookdating»-кітапсүйер кауымның зияткерлік алаңы. Ол түрлі тақырыптар мен бағыттардағы кітаптарды талқылайтын тиімді, заманауи платформа. Жобаның мақсаты — білімді қоғам топтарын шоғырландыру, отандық жазушыларды қолдау, оқырмандарға міндетті түрде оқу үшін кітаптың өзің таңдаған нұсқасын ұсыну.

Басқосуда алғашқы сөз Тараз қаласындағы №46 орта мектебінің тарих пәні мұғалімі Меруерт Юсупова:

—      Әбу Насыр әл-Фараби — ғұлама ғалым, Түркі жұртының жарық жұлдызы. Ғұламаның отаны Қазақ жерінің оңтүстігіндегі Отырар қаласы. Әл-Фараби-көрнекті ойшыл, өзінің замандастарының арасындағы ірі ғалым, философ және шығыс аристотелизмінің ең ірі өкілі. Өзінің білімділігімен және сауатгылығының арқасында «Екінші Ұстаз» атанған. Әл-Фарабидің шығармашылық мұрасы орасан зор. 150-ге жуық философиялық және ғылыми трактат жазған, — деп сөзін түйіндеді.

Филология ғылымдарының докторы, профессор, М.Х.Дулати атындағы Тараз өңірлік университеті «Дулатитану» ғылыми-зерттеу орталығының директоры Сәмен Оразғалиұлы Құлбарақ өз сөзін ғұламаның еңбектерімен тұжырымдады:

—      Биыл елімізде Шығыстың ғұлама ойшылы Әбу Насыр әл-Фарабидің 1155 жылдық мерейтойы аталып өтуде. Әлемнің ұлы ойшыл-философтары әр дәуірде бақытты өмір, бақуатты тұрмыс мәселелері жөнінде ой толғаған. Солардың ішінде Әбу Насыр әл-Фарабидің осы тақырыпқа арналған «Бақыт жолын сілтеу», «Бақытқа жету жайында» атты еңбектерінің орны бөлек. Ол өз шығармаларында адамзат өміріндегі ең өзекті мәселе-бақыт идеясын ұсынады. Ғұлама ғалым адам бақытын басты орынға қояды. Бақыт дегеніміз-өмірден ләззат алу емес, әрекетшіл ақыл-парасат арқылы мақсатқа жету екенін айтады. Фараби бақытқа кенелу формуласын «Адамның өзін өзі жетілдіре отырып, кемелдікке жету жолы» деп көрсетеді.

Тараз қалалық ардагерлер кеңесі ұйымдастыру-әдістемелік бөлімінің жетекшісі Алдаберді Мақашев та өзінің ой-пікірін білдірді.

—      Шығыстың ұлы ойшылының шығармашылық мұрасына деген үлкен қызығушылық бүкіл әлемде және Қазақстанда толассыз артып келеді. Әл-Фарабидің өзінен кейінгі мәдениетке, Шығыс және Орталық Азия халықтары, соның ішінде дүйім түркі жұрты мен қазақ халқының мәдениетінің дамуына ықпалы ұзақ және жан-жақты болды.

Сондықтан, бүгінгі ұрпаққа шығыстың ұлы ойшылының мұраларын насихаттауда шығармаларының шыңына жетіп түсіндірсек және Әл-Фарабиді тереңінен тануына жол ашылары сөзсіз, — деп Алдаберді Меңлібайұлы өз сөзін қорытындылады.

Конференция соңынан «Әл-Фараби — әлемнің ұлы ойшылы» атты кітап көрмесі ұсынылды.

 Сауранбек Жамалбеков, Тараз қалалық ардагерлер кеңесінің жауапты хатшысы

Ғұмыр-Дария. — 2025. — 30 қыркүйек